“Að leiðrétta bábiljur” !

Það er víst gömul og ný saga, að margir fyrrverandi valdamenn una lítt þeim dómi sem felldur er yfir feril þeirra og vilja koma þar að leiðréttingum og endurmati. Margir fyrrverandi einræðisherrar í ríkjum Afríku og víðar hafa kvartað sáran yfir því að hafa notið lítillar sanngirni af hálfu sagnfræðinga og sögutúlkenda, eftir að þeim hefur verið steypt af stóli og gerræðisverk þeirra afhjúpuð.

Svo það er ekkert nýtt að maður sem hefur haft mikil völd á hendi, ef til vill um langan tíma, hafi allt aðra sýn á veruleikann en flestir aðrir og þoli illa alla gagnrýni.

Kannski er viðkomandi ósáttur við sjálfan sig vegna þess að hann sér eftir á, að hann hefði átt að fara fram með öðrum hætti en hann gerði, og treystir sér ekki til að horfast í augu við eigin feril eins og hann horfir við og vill fá að breyta þar niðurstöðum sér til afbötunar ? Kannski er þar líka um einhverskonar siðvillt sjónarmið að ræða ?

En þegar afdankaðir valdamenn fjalla um slík efni, heitir það víst í sumra munni að “leiðrétta bábiljur”. Þá telja þeir sig þurfa að færa söguna í réttan búning, í það horf að þeir geti verið sáttir. En þá er gjarnan farin sú leið að horfa framhjá þeim staðreyndum sem óþægilegar þykja og hreint ekki til þess fallnar að gefa þá mynd sem óskað er eftir. Og hafa ber það skýrt í huga í þessu sambandi að enginn er hæfur til að vera dómari í eigin sök.

Einn frambjóðandinn í nýafstöðnum forsetakosningum var sem kunnugt er gamall stórvaldsmaður í þjóðmála-pólitíkinni, maður sem löngum var talinn vilja koma sínu fram og rúmlega það. Hann reið þó ekki feitum hesti frá þessum forsetakosningum og hafnaði þar í fjórða sæti, áreiðanlega nokkuð langt undir eigin væntingum. Hann lét þó hafa það eftir sér að kosningum loknum, að hann hefði fengið ágætt tækifæri til þess í kosningabaráttunni að leiðrétta ýmsar bábiljur og líklegt er að þar hafi hann átt við mál varðandi eigin feril, enda liggur ljóst fyrir að valdaferill viðkomandi manns hefur verið vægast sagt umdeildur meðal þjóðarinnar.

Hann á þó eins og flestir hans líkar sína sauðtryggu áhangendur sem fullvíst er að myndu kjósa hann alla tíð hvernig sem mál stæðu og hvað sem hann gerði. Slík er fylgispektin !

En hverjar skyldu nú bábiljurnar vera sem þessum frambjóðanda var svo mikið í mun að leiðrétta ? Skyldu þær kannski vera eitthvað af því efni sem finna má í hinni viðamiklu Rannsóknarskýrslu Alþingis og telst til sögulegra staðreynda varðandi íslenska efnahagshrunið ? Það skyldi þó aldrei vera ?

Og hvað skyldu slíkir menn vera að meina þegar þeir tala um bábiljur með þessum hætti ? Jú, þeir eru líklega að vísa til einhverrar vitleysu sem sé í gangi vegna þess að menn séu illa upplýstir um mál. Og auðvitað á þá sá sem vill vera dómari í meintum eigin sökum, að upplýsa og fræða aðra um hlutina og því sem hann segir eiga menn náttúrulega að trúa !

En þannig ganga hlutirnir hinsvegar ekki fyrir sig í hörðum heimi staðreyndanna. Til þess hafa svokallaðar bábiljur verið allt of margar og allt of stórar, valdatími viðkomandi manns allt of viðamikill og langur. Höfuðábyrgð þjóðlegra ófara í hruninu verður því tæpast vísað annað !

Viðkomandi maður var fjarri því að verða kosinn forseti Íslands. Enginn þarf að furða sig á því. Hin mikla valdafortíð skilaði honum aðeins fylgi tæplega 14 Íslendinga af hverjum hundrað og verður það að teljast rýr eftirtekja. Það sýnir líklega ljóst að stærstur hluti íslensku þjóðarinnar lítur ekki á þá fortíð með jákvæðum augum.

“Dramb er falli næst” segir máltækið og mörgum hefur orðið hugsað til þess varðandi feril umrædds manns, en á valdatíma sínum þótti hann oft sýna drjúgmikinn hroka.

Það er aldrei gott þegar menn sækja svo fast til valda að það skaðar bæði þá sjálfa og aðra. Til þess eru vítin að varast þau.

Vonandi helgar umræddur maður ketti sínum sem mest tíma sinn eftirleiðis !