HÖFUÐVERKJAKÖST LÝÐRÆÐISINS

Þjóðaratkvæðagreiðslan á morgun er í raun enn eitt dæmið um þessi höfuðverkjaköst sem lýðræðisfyrirkomulagið fær alltaf annað slagið.

Í sumum tilfellum skapast slík köst af beinni misnotkun lýðræðisins og það er í sjálfu sér ekkert nýtt að sumir virðast hafa ríkan vilja til að nota lýðræðislegar kosningar í sprell og fíflalæti. Þeir sem þannig nota sér dýrmæt mannréttindi til heimskupara eru sannarlega ekki að horfa mikið í það hvað slíkt getur kostað þjóðfélagsheildina.

Forsetinn hljóp eftir skoðanakönnunum og vildi reyna að vaxa að lýðhylli eftir að hafa verið á þeysingi með útrásarvíkingum út um allan heim á liðnum árum. Hann setti þingfrágengið Ice-Save málið í þessa þjóðaratkvæðagreiðslu, sem mun greinilega fara fram við andskynsamleg skilyrði. Það getur nefnilega enginn greitt atkvæði í þessari kosningu út frá þjóðhagslegum skynsemdar forsendum. Dæmið er svo óskýrt sem frekast má vera.

Ekki er heldur ólíklegt að skaði þjóðfélagsins af því að málið var ekki látið ganga til lausnar um áramótin, sé þegar orðinn svo mikill að hugsanlegur ávinningur í samningsgerð vegi þar lítt upp á móti. Þeir sem hugsa á þjóðhagslegum nótum hljóta því að eiga erfitt með að sjá hvernig hagsmunum Íslands verði best borgið eða hjálpað eins og nú er komið í þessu yfirgengilega máli.

Þeir sem ætla hinsvegar að greiða atkvæði í þessari dæmalausu kosningu út frá flokkslegum hagsmunum, á flokkspólitískan hátt, telja sig aftur á móti sjálfsagt vita hvernig þeir eiga að kjósa. Þeir geta eflaust talið sér trú um það, að þeir séu með atkvæði sínu að styðja flokkinn sinn, en hvort þeir eru að styðja hann til góðra eða illra verka með tilliti til hagsmuna þjóðarheildarinnar geta þeir bara alls ekki vitað og kannski er þeim mörgum hverjum sléttsama um það.

Birgitta þingkona sagði í nafni þess brots af  " þjóðbjörgunarliðinu " sem hún stendur fyrir, að ákvörðun forsetans um að vísa málinu í þjóðaratkvæði hefði verið sigur fyrir lýðræðið ! Hverskonar sigur ?

Það getur enginn maður sagt svona á nokkrum skynsamlegum forsendum eins og staðan er og hefur verið. Ég hef líka fengið mestu efasemdir um að lýðræðishugsun Ólafs Ragnars Grímssonar forseta samrýmist þeirri lýðræðishugsun sem ég hef sem Íslendingur fyrir minni þjóð.

Ólafur Ragnar fékk minn stuðning 1996, því mér fannst sjálfsagt að hann fengi að sýna hvað í honum byggi, en ég missti fljótlega alla trú á því að hann myndi breyta einhverju til bóta í stjórnkerfismálum þjóðarinnar.

Forsetinn hefur tvisvar beitt valdi sínu til að beina málum í þjóðaratkvæði. Ég er helst á því að í bæði skiptin hafi hann verið þjóðinni næsta óþarfur maður.

Oft hefur það viljað brenna við, að þegar Íslendingar hafa staðið frammi fyrir valkostum fyrir líf sitt og framtíð, hafi þeir valið það sem verstu gegndi.

Oft hefur það verið gert í nafni hroka og skorts á eðlilegri upplýsingu. Það virðist ekki síður til í dæminu í dag en oft áður.

Þegar sambandslögin varðandi fullveldi Íslands lágu fyrir 1918, fóru sumir svokallaðir " sjálfstæðismenn " þeirra tíma, hamförum gegn þeim og fundu þeim margt til foráttu. Samt voru þau eins og nú er viðurkennt mikið skref fram á við fyrir þjóðréttindi Íslendinga. Guðmundur Finnbogason, einn merkasti Íslendingur sinnar tíðar, sagði á þeim tímamótum:

" Ég tel það helga skyldu mína að gjalda sambandslögunum jákvæði. Og yrðu þau nú felld með þjóðaratkvæði, eftir allt sem á undan er gengið, þá mundi ég til æviloka standa orðlaus, hvenær sem Íslendingar væru kallaðir asnar. "

Ég veit ekki hvernig þjóðaratkvæðagreiðslan á morgun fer, en ég óttast að hún geti falið í sér ógæfuforskrift að lýðræðislausnum komandi tíma.

En ég vona samt að hún setji hvorki mig né aðra landa mína í þá vandræðastöðu að standa framvegis orðlausir við tiltekin skilyrði, eins og Guðmundur Finnbogason benti réttilega á að gæti átt sér stað.

Við verðum alltaf að vita um hvað er verið að kjósa þegar kosið er !