Verðtrygging vítisafla !

Það er athyglisvert hvað hlutirnir virðast geta gengið liðlega fyrir sig í kerfinu þegar á að níðast á fólki. Þannig rann verðtryggingin í gegn á sínum tíma eins og ekkert væri sjálfsagðara, þó að eðlileg réttlætiskennd hefði átt að mótmæla hástöfum. En þar var náttúrulega um að ræða mál sem leitt var framhjá allri réttlætiskennd eins og svo mörg önnur, þegar brotið er á almannahag til hagsbóta fyrir sérgæskuaðalinn í þessu landi.

Stundum er staðið þannig að samfélagsmálum að það er eins og vítisöfl séu þar að verki. Ranglætið er svo yfirgengilegt og svívirðan og samviskuleysið með svo miklum ólíkindum. Verðtryggingin eins og hún var hugsuð, hefði því frekar getað átt upphaf sitt í heila útsendara úr neðra en venjulegum mannsheila, en það virðist stundum svo að skilin milli djöfuls og manns geti verið mjög óglögg og margir ali með sér hugsanir sem ekki er með nokkru móti hægt að skilgreina mannlegar sem slíkar !

Það er morgunljóst mál að á Íslandi er af almanna hálfu mikil eftirspurn eftir hæfum stjórnmálamönnum, en framboðið virðist sannarlega vera sárlega rýrt. Og það er orðið miklu erfiðara að átta sig á hinu pólitíska landslagi þegar menn tala eins og stjórnmálamenn temja sér - að því er virðist - yfir línuna í dag, að vera svo tækifærissinnaðir að þeir eru bókstaflega með opið á allt.

Stundum tala þeir sem hafa verið taldir vinstri menn og jafnvel róttækir sem slíkir alveg eins og forstokkaðir hægri menn, og stundum tala slíkir hægri menn eins og þeir séu róttækir vinstri menn ! Áður var þó hægt að greina á milli og stundum voru til menn sem virtust eiga sér einhvern málstað og höfðu tilhneigingu til að halda tryggð við hann, en nú virðist þetta pólitíska lið vera sama sullumbullið hvort sem litið er til hægri eða vinstri. Hvernig á fólk að átta sig á ólíkindatólum sem aldrei eru sjálfum sér samkvæm og bregðast alla daga við aðstæðum eins og vindhanar á húsmæni, sem snúast við minnsta andgust ?

Allt frá hruni hefur verið mikið talað um að persónugera ekki hlutina þegar fjallað er um pólitískar misgerðir og annað slíkt sem greinilega hefur átt sér stað í þeim efri hluta þjóðfélagsins sem mætti víst kalla „hinn ósakhæfa geira" ! Það virðist vera þar mikil tilhneiging til að búa svo um hnútana að samkvæmt lögum verði pólitísk ábyrgð ekki til í raun. Geir Haarde sagði rétt eftir hrunið sem alræmt var „ að menn ættu ekki að vera að persónugera hlutina" og fyrir nokkru talaði Katrín Jakobsdóttir fjálglega um að menn ættu að temja sér að fara í boltann en ekki manninn ! En spakmælið segir „ vandi fylgir vegsemd hverri „ og í þeim skilningi þýðir orðið vandi sama og ábyrgð !

Af hverju talar þetta fólk svona, að því er virðist jafnt til hægri og vinstri ? Er það að reyna að tryggja það að það verði aldrei neinn stjórnmálamaður sóttur til saka fyrir meintar misgerðir gagnvart þjóð og þjóðarhagsmunum ? Við skulum nefnilega gera okkur grein fyrir því að stjórnmálamenn hafa völd og sumir hreint ekki svo lítil völd. Misbeiting á slíku valdi getur valdið fjölda fólks ómældum skaða, eins og dæmin sanna. Á ekki að vera hægt að sækja menn til saka fyrir slíkt ?

Til hvers er verið að lögsækja venjulega borgara sem brjóta af sér fyrir afbrot allan ársins hring, ef það á bara að skella skuldinni á einhverjar aðstæður en ekki manninn sjálfan ?  Á persónulega ábyrgðin kannski að vera meiri þar, þó að afbrotin séu oft ekki stór að vöxtum, og hreint ekki líkleg til að valda efnahagslegu hruni heillar þjóðar ? 

Það er oft talað um að kjósendur hafi aðeins skammtímaminni. Og líklega má færa nokkuð sterk rök fyrir því að svo sé. Að minnsta kosti er ljóst að stjórnmálamenn og reyndar einnig aðrir valdamenn þjóðfélagsins tala oft eins og þeir gangi út frá því að borgarar landsins muni ekkert stundinni lengur. Muna menn ekki eftir því sem sagt var um Gugguna forðum daga, að hún yrði áfram gul og gerð út frá Ísafirði ? Gildi þeirrar yfirlýsingar stóð ekki lengi og sá sem hana gaf er sagður hafa sagt ergilegur í meira lagi síðar: „ Hvað eru menn að velta sér yfir því sem ég sagði fyrir sex mánuðum ?

Ég minnist þess líka hvað núverandi heilbrigðismálaráðherra var oft galvaskur í ræðu um heilbrigðismálin í tíð fyrri stjórnar. Hann hafði, að því er virtist, lausnir á takteinum varðandi flest í heilbrigðismálakerfinu og einna helst var á honum að skilja að ástæðan fyrir vandanum þar væri eiginlega bara aumingjadómur stjórnvalda. Svo verður þessi galvaski maður ráðherra þessa málaflokks og hvað gerist þá ?

Ég er nú orðinn ýmsu vanur, en þegar ég heyrði sagt frá því í fjölmiðlum, eftir hinum nýbakaða ráðherra, að vandi íslenska heilbrigðiskerfisins væri slíkur að hann yrði ekki leystur á næstu árum, setti mig eiginlega hljóðan ! Hvar voru lausnirnar sem viðkomandi hafði jafnan haft á takteinum meðan hann var í stjórnarandstöðu og hvar var aumingjaskapinn nú að finna ?

Valdamenn eru stundum býsna Gugguglaðir í yfirlýsingum sínum en þegar á hólminn kemur verður oft lítið úr þeim og stóru orðin reynast þá heldur betur innihaldslaus og brigðul ! Nútíma stjórnmálamaður á Íslandi þarf sjáanlega fyrst og fremst að kunna þá öfugu listgrein að vera aldrei sjálfum sér samkvæmur og ef slíkt forustulið á að leggja línurnar áfram fyrir þjóðina líst mér ekki á framtíðina !

Verðtryggingunni þarf að skola niður til vítis sem fyrst, því hún er séríslenskt ranglætismál og efnahagslegt mismununartæki sem engin mannleg rök geta varið. Ef þjóðin á að ná saman og verða einhuga í baráttu sinni fyrir samfélagslegum ávinningi þarf að hreinsa út hluti eins og verðtrygginguna, kvótakerfið og annað sem hyglar stöðugt einstökum auðmannaklíkum á kostnað heildarinnar. Verði það ekki gert, mun óeiningin bara vaxa og engar forsendur skapast fyrir friði í landinu okkar á komandi árum !