Leita í fréttum mbl.is

ŢEIRRA EIGIN ORĐ -

í ađdraganda seinni heimsstyrjaldarinnar og á međan styrjöldin stóđ yfir.

Fróđlegt er ađ skođa hvađ ýmsir leiđtogar og kunnir menn sögđu á ţessum tíma og leggja mat á ţađ í ljósi hinnar sögulegu framvindu málanna.

Tilvitnanir :

„Vér ţekkjum ţrjú ríki sem á undanförnum árum hafa ráđist á önnur ríki. Án tillits til mismunandi stjórnarfars, hugmyndakerfis og efnahags og menningarstigs ţjóđarinnar sem á var ráđist, réttlćta öll ríkin ţrjú árásirnar međ einu og sömu hugmyndinni - barátta gegn kommúnismanum. Stjórnendur ţessara ríkja hugsa í einfeldni sinni, eđa réttara sagt, látast hugsa sem svo, ađ ţeim nćgi ađ mćla orđin „gegn kommúnisma" til ţess ađ öll svik ţeirra og glćpir í alţjóđamálum verđi fyrirgefnir."

(Maxim Litvinov utanríkisráđherra Sovétríkjanna, á ţingfundi Ţjóđabandalagsins í september 1937.)

........... 

„Okkur er sagt, ađ viđ megum ekki skipta Evrópu í tvennar vígbúnar herbúđir. Eiga ţá ađeins ađrar herbúđirnar ađ vera vígbúnar, hinar vígbúnu herbúđir einrćđisherranna, og utan um ţćr útkjálkaţjóđir, sem bíđa eftir ţví hver verđi tekin fyrst og hvort ţćr verđi kúgađar eđa einungis arđrćndar ?"

(Winston Churchill, rćđa í Manchester 10.maí 1938.)

...........

„Eining er ađalatriđiđ og ađalhćttan sem yfir heiminum vofir nú, stafar ekki frá Ţýskalandi né Ítalíu.....heldur Sovétríkjunum !"

(Sir Arnold Wilson, einn af fylgismönnum Chamberlains í breska ţinginu, 11. júní 1938)

.........

„Ef ríkisstjórn hans hátignar er vanrćkt hefur landvarnirnar, er hent hefur frá sér Tékkóslóvakíu ásamt öllu ţví sem Tékkóslóvakía ţýđir í hernađarmćtti, er látiđ hefur oss ábyrgjast hervarnir Póllands og Rúmeníu, - kastar nú frá sér og hafnar hinum lífsnauđsynlega stuđningi Sovétríkjanna og leiđir oss međ ţví á hinn versta hátt inn í hina verstu styrjöld, hefur hún illa verđskuldađ ţađ traust sem ţjóđin hefur sýnt henni !"

(Winston Churchill í rćđu 27.maí 1939 )

........

„Mr. Chamberlain samdi sjálfur viđ Hitler og fór til Ţýskalands til ađ hitta hann. Hann og Halifax lávarđur fóru í heimsókn til Rómar, skáluđu viđ Mussolini og sögđu honum ađ hann vćri besti náungi. En hvern senda ţeir til Sovétríkjanna ? Ţeir senda ekki einu sinni lćgst setta ráđherrann, ţeir hafa sent skrifara í utanríkisráđuneytinu. Ţađ er móđgun...! Ţeir hafa enga hugmynd um ţađ sem viđ á eđa alvöru heimsástandsins ţegar heimurinn nötrar á barmi hyldýpisins.....!"

( David Lloyd-George í rćđu 29. júlí 1939 )

........... 

„Ţađ var augsýnilega nauđsynlegt fyrir öryggi Sovétríkjanna gegn ógnun nazistanna, ađ sovétherirnir tćkju sér stöđu á ţessari línu. Skapađar hafa veriđ austurvígstöđvar sem Hitlers-Ţýskaland ţorir ekki ađ ráđast á. Ţegar Ribbentrop var kvaddur til Moskvu í vikunni sem leiđ var ţađ til ađ fá ađ heyra um ţá stađreynd og viđurkenna ţá stađreynd, ađ fyrirćtlanir nazista um Eystrasaltslöndin og Úkraínu yrđu ekki framkvćmdar."

(Winston Churchill, útvarpsávarp 1. október 1939.)

............  

„Sovétríkin höfđu molađ Mannerheim-línuna og áttu auđvelt međ ađ hernema allt Finnland, en gerđu ţađ ekki og kröfđust heldur ekki skađabóta fyrir tjón í styrjöldinni eins og hvert annađ ríki hefđi gert,en gerđu ađeins lágmarkskröfur. Viđ miđuđum friđarsamningana viđ ţađ eitt ađ tryggja öryggi Leningrads, Múrmansk og Múrmansk-brautarinnar !"

(Vyachslav Molotov í rćđu í Ćđsta ráđi Sovétríkjanna 29. mars 1940.)    

............  

.... fasistarnir komu sínu fram í landinu yfirleitt og í hernum. Áróđurinn gegn kommúnistum var rykskýiđ er huldi hiđ mikla samsćri um ađ lama Frakkland og auđvelda störf Hitlers. Notadrýgstu verkfćri fimmtu herdeildarinnar  voru Weygand, Pétain og Laval. Á ráđuneytisfundi er haldinn var í Cangé nálćgt Tours, 12. júní 1940, hvatti Weygand hershöfđingi stjórnina til ađ ljúka stríđinu. Ađalrök hans voru ţau ađ kommúnistabylting hefđi brotist út í París. Hann fullyrti ađ Maurice Thorez ađalforingi kommúnistaflokksins, hefđi ţegar búiđ um sig í forsetabústađnum. Georges Mandel innanríkisráđherra símađi tafarlaust til lögreglustjórans í París er neitađi fullyrđingu Weygands, engar óeirđir vćru í borginni, almenningur rólegur.... Jafnskjótt og Pétain og Weygand höfđu hrifsađ  völdin í ringulreiđ hrunsins, međ ađstođ Lavals og Darlans, flýttu ţeir sér ađ afnema allt pólitískt frelsi, kefla alţýđuna og setja upp fasistastjórn."

Pierre Cot, fyrrum flugmálaráđherra Frakklands í bók sinni Triumph of Treason.)

............

„Samkvćmt athugunum mínum og samböndum síđan 1936, tel ég ađ auk forseta Bandaríkjanna hafi engin ríkisstjórn í heimi séđ skýrar en Sovétstjórnin hćttuna sem friđnum stafar af Hitler, nauđsyn sameiginlegs öryggis og bandalags friđsömu ţjóđanna. Sovétstjórnin var reiđubúin ađ fara í stríđ fyrir Tékkóslóvakíu. Sovétstjórnin sagđi upp griđasáttmálanum viđ Pólland fyrir Munchen-samninginn til ţess ađ greiđa sér leiđ gegnum Pólland fyrir her sinn til hjálpar Tékkóslóvakíu, ef nauđsynlegt reyndist, ađ uppfylla skyldur sáttmálans. Jafnvel eftir Munchen er komiđ var fram á vor 1939, var sovétstjórnin fús til ađ leggja liđ Bretlandi og Frakklandi ef Ţýskaland réđist á Pólland og Rúmeníu, en hvatti til ţess ađ haldin yrđi alţjóđleg ráđstefna friđsamra ríkja til ađ ákveđa, hlutlćgt og raunhćft, hvađ hvert ríki gćti gert og lýsa síđan yfir viđ Hitler ákvörđun um sameiginlegt viđnám. Ţessari tillögu hafnađi Chamberlain vegna mótbára Póllands og Rúmeníu gegn ţátttöku Sovétríkjanna. Allt voriđ 1939 reyndi Sovétstjórnin ađ koma á bindandi samningi er fćli í sér samstilltar ađgerđir og samfelldar hernađaráćtlanir til ađ stöđva Hitler. Bretland neitađi ađ samţykkja sömu öryggisráđstafanir fyrir Sovétríkin hvađ snerti Eystrasaltslöndin og Sovétríkin vildu samţykkja fyrir Bretland og Frakkland, kćmi til árása á Holland eđa Belgíu. Sovétstjórnin sannfćrđist um, og hafđi talsverđa ástćđu til ţess, ađ ekki vćri hćgt ađ gera neinn raunhćfan, beinan og praktískan samning viđ Bretland og Frakkland. Hún var rekin út í griđasáttmála viđ Hitler."

(Joseph E. Davies sendiherra Bandaríkjanna í Moskvu í bréfi til Harry Hopkins, ráđgjafa Roosevelts forseta, 18. júlí 1941.)

......... 

„Ferill Japans síđasta áratuginn hefur veriđ samhliđa og ferill Hitlers og Mussolinis í Evrópu og Afríku. Nú er hann orđinn meir en samhliđa. Komin er á samvinna svo nákvćmlega skipulögđ ađ herfrćđingar fasistaríkjanna líta nú á allar álfur heims og heimshöfin sem einn gríđarstóran vígvöll. Áriđ 1931 réđist Japan á Mansjúkúó - fyrirvaralaust ! Áriđ 1935 réđist Ítalía á Abessiníu - fyrirvaralaust ! Áriđ 1939 réđist Ţýskaland á Tékkóslóvakíu - fyrirvaralaust ! Síđar á árinu 1939 réđist Ţýskaland á Pólland - fyrirvaralaust ! Áriđ 1940 réđist Ţýskaland á Noreg, Danmörku, Holland, Belgíu og Luxembourg - fyrirvaralaust ! Áriđ 1940 réđist Ítalía á Frakkland og síđan Grikkland - fyrirvaralaust ! Áriđ 1941 réđist Ţýskaland á Sovétríkin - fyrirvaralaust ! Og nú hefur Japan ráđist á Malakkaskaga, Thailand og Bandaríkin - fyrirvaralaust !  ţađ er allt međ sama mótinu !"

(Franklin D. Roosevelt forseti Bandaríkjanna í rćđu til ţjóđarinnar  9. desember 1941.) 

...........

„Hitler mun ráđa öllu í Sovétríkjunum eftir mánuđ !"

(Bandaríski ţingmađurinn Martin Dies 24. júní 1941.)

..........

„Ţađ ţyrfti stćrra kraftaverk en nokkuđ annađ frá dögum Biblíunnar til ađ bjarga rauđliđum frá algerum ósigri á mjög skömmum tíma."

(Fletcher Pratt, New York Post, 27. júní 1941.)

...........  

„Sovétríkin eru dćmd til ósigurs og Bandaríkin/Bretland geta ekki hindrađ skjótan ósigur ţeirra fyrir leifturstríđi nazistahersins sem á ţeim dynur." 

(Hearstblađiđ New York Journal American 27. júní 1941.)

.......... 

„Hvađ snertir herstjórn og forustu, ţjálfun og útbúnađ eru ţeir (Rússar) engir menn til ađ mćta Ţjóđverjum. Timochenko, Budenny og Stern eru ekki af sömu stćrđ og Keitel og Brauchitsch. Hreinsanir og stjórnmál hafa lamađ Rauđa herinn."

(Hanson W.Baldwin, New York Times, 29. Júní 1941.)

.......... 

„Ţađ ţarf engar afsakanir eđa skýringar ađrar en ţćr, ađ hćfileikaleysi, harđstjórn, vöntun á forustuhćfileikum, framkvćmdaskortur, stjórnarfar byggt á ótta og hreinsanir, hafa gert risann varnarlausan og duglausan. Sovétríkin hafa blekkt heiminn í aldarfjórđung en nú er blekkingunni lokiđ.... Viđ verđum ađ búa okkur undir ţann skell ađ Sovétríkin verđi algerlega ţurrkuđ út úr stríđinu."

(George E. Sokolski, 26. júní 1941. )

............  

„ Áriđ 1938 var ég kominn ađ ţeirri niđurstöđu, ađ ef styrjöld brytist út milli Ţýskalands annars vegar en Englands og Frakklands hinsvegar, myndi ţví annađhvort ljúka međ ţýskum sigri eđa eyđingu og niđurlćgingu Evrópu. Ég mćlti ţessvegna međ ţví, ađ England og Frakkland leyfđu Ţýskalandi ađ ţenjast út í austurátt, inn í Rússland án ţess ađ fara í stríđ."

(Charles E. Lindbergh, 30. Október 1941.)

............

„Fullnćgjandi skýring hefur ekki fengist á ţví hversvegna almenningi í Bandaríkjunum hefur ađ mestu veriđ haldiđ í fáfrćđi um ţćr efnalegu framfarir sem orđiđ hafa í Sovétríkjunum síđustu tvo áratugi. Ţegar Hitler réđist á Sovétríkin, var ţađ nćr samhljóđa álit manna hér á landi ađ Stalín entist ekki lengi. Okkar „fróđustu menn" höfđu enga von um Sovétríkin. Ţeir gerđu ráđ fyrir skjótum sigri nazista. Flestir Bandaríkjamenn héldu ađ Sovétríkin myndu hrynja ţegar nazistar sćktu fram. Hvernig og hversvegna var eđlilegri frćđslu um Sovétríkin haldiđ frá Bandaríkjamönnum allan ţennan tíma ?"

( Ritstjórnargrein í Houston Post undir fyrirsögninni Fáfrćđin um Sovétríkin, 20. nóv.1941.)

............

„Ef viđ byggjum viđ friđ vćri hćgt ađ leiđa ţessar baráttuađferđir hjá sér sem atferli manns sem stendur andlega á sama stigi og fólk á galdrabrennuöldinni. En viđ búum bara ekki viđ friđ. Viđ eigum í ófriđi og ţćr efasemdir og sú gremja sem ţessi og svipuđ ummćli hr. Dies vekja í hugum almennings gćtu eins vel stafađ frá Göebbels hvađ afleiđingarnar snertir. Í raun og veru myndu afleiđingarnar fyrir baráttukjark okkar ekki vera eins skađlegar ef hr. Dies vćri á föstum launum hjá Hitler..... Viđ Bandaríkjamenn verđum ađ gera okkur ljóst hvađ ţessi óhugnanlega stađreynd hefur í för međ sér."

(Henry A.Wallace varaforseti Bandaríkjanna 29.mars 1942.)

..........

„Ekki má láta nokkra gervi-föđurlandsvini sem nota hiđ helga prentfrelsi til ađ bergmála skođanir áróđursmannanna í Berlín og Tokyo lama stríđsreksturinn."

(Franklin D.Roosevelt 28.apríl 1942.)

..........

Til allrar óhamingju eru sterk og athafnasöm öfl í ţessu landi sem af yfirlögđu ráđi ala á fjandskap í garđ Rússlands... Ég vil bara nefna sem dćmi Hearstblöđin og Patterson-McCormick blađaöxulinn, sérstaklega hin síđarnefndu... Ef ţessir blađaútgefendur hata Rússland og Stóra-Bretland, er hatur ţeirra á ţeirra eigin landi meira en hćgt er ađ láta afskiptalaust...Ţeir hljóta ađ hata sitt eigiđ land og fyrirlíta stjórnmálastofnanir ţess, ef ţeir ađ yfirlögđu ráđi stefna ađ ţví ađ vekja hatur á ţeim tveim ţjóđum sem viđ verđum ađ fá ađstođ frá, ef viđ eigum ađ sigra Hitler."

(Harold L. Ickes innanríkisráđherra Bandaríkjanna í rćđu á fundi í Madison Square Garden sem haldinn var til ađ minnast 10 ára afmćlis stjórnmálasambands milli Bandaríkjanna og Sovétríkjanna 8. nóv. 1943. )

...........

„Núverandi heimsástand bendir til ţess ađ vonir siđmenningarinnar séu bundnar viđ lotningarverđa gunnfána hins hugrakka,rússneska hers. Um mína daga hef ég tekiđ ţátt í fjölda styrjalda og orđiđ áhorfandi ađ öđrum, auk ţess sem ég hef kynnt mér af mikilli nákvćmni herferđir afburđa foringja liđinna alda. Ţar hef ég hvergi kynnst svo árangursríku viđnámi gegn ţyngstu höggum óvinar, sem aldrei hafđi beđiđ lćgri hlut, en síđan sundurmolandi gagnárás, sem er ađ reka óvininn aftur til hans eigin lands. Umfang og mikilleiki ţessa átaks gera ţađ ađ mesta hernađarafreki allrar mannkynssögunnar !"

(Douglas MacArthur hershöfđingi í Bandaríkjaher í rćđu til landa sinna 22. febr. 1942. )

...........  

„Engin stjórn, sem menn hafa nokkru sinni myndađ, hefur veriđ fćr um ađ standast svo ţung og grimm áföll og ţau sem Hitler hefur bakađ Rússlandi....... Rússland hefur ekki einungis stađist og náđ sér eftir ţessi skelfilegu áföll, heldur hefur bakađ ţýsku hernađarvélinni banvćnan skađa, sem ekkert annađ afl í heimi hefđi getađ bakađ henni."

(Winston Churchill í rćđu í Quebec um Sovétstjórnina og forustu hennar, 31. ágúst 1943 .)

........... 

„Lýđrćđisríkin eiga nú um tvo kosti ađ velja. Annar er ađ starfa međ Rússlandi ađ endurreisn heimsins - ţví til ţess er ágćtt tćkifćri, ef viđ trúum á styrk okkar eigin grundvallarsjónarmiđa og sönnum ţađ međ ţví ađ fara eftir ţeim. Hinn er ađ flćkja okkur í ráđabruggi viđ öll afturhaldssöm og lýđrćđisfjandsamleg öfl Evrópu, en eini árangur ţess yrđi ađ gera Kremlstjórnina okkur fráhverfa."

(Ritstjórnargrein í New York Herald Tribune 11. febrúar 1945. )

..........,,..........,,..............,,................,,...............,,...............,,..............,,...............,,..........

 


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Höfundur

Rúnar Kristjánsson
Höfundur er húsasmiður og býr á Skagaströnd.

Eldri fćrslur

Apríl 2024
S M Ţ M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (23.4.): 19
  • Sl. sólarhring: 132
  • Sl. viku: 1294
  • Frá upphafi: 316213

Annađ

  • Innlit í dag: 19
  • Innlit sl. viku: 1037
  • Gestir í dag: 19
  • IP-tölur í dag: 19

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband