Tökubörn tíðarandans !

Sumt fólk fæðist bókstaflega með brennandi hugsjónir í brjósti. Það kemur snemma í ljós hjá því að ákveðin eðlisgöfgi er til staðar. Persónuleikinn virðist frá öndverðu helgaður því markmiði að láta gott af sér leiða. Við getum sem betur fer nefnt margar slíkar persónur úr sögunni, fólk eins og til dæmis Florence Nightingale, George Washington Carver og Albert Schweitzer.

En svo er til fólk sem er gætt andstæðum anda, það nálgast alla hluti með því hugarfari að hagnast á þeim prívat og persónulega. Fólk með slíku hugarfari gekk ekki til liðs við kristnina fyrr en hún hafði sigrað með blóði píslarvottanna. Þá kom þetta fólk sem hafði engu til kostað og gerðist fyrirferðarmikið í kirkjunum. Enginn hópur manna hefur spillt ávöxtum kristninnar meir í gegnum aldirnar en þessi sérgæskufulla manntegund !

Eins hefur verið með allar félagslegar hreyfingar sem settar hafa verið á stofn til að bæta mannlífið. Það skiptir engu hvar okkur ber niður í þeim efnum. Við getum nefnt verkalýðshreyfinguna, samvinnuhreyfinguna, ungmennafélagshreyfinguna. Fullt af fólki hefur gengið til liðs við þessar hreyfingar með það eitt í huga að hagnast á því prívat og persónulega. Engin hugsjón hefur komið þar við sögu. Og þessi sérgæsku söfnuður hefur eyðilagt margar hreyfingar og spillt öðrum svo að þær hafa orðið svipur hjá sjón !

Jafnvel frábærar hreyfingar eins og Rauði krossinn virðast hafa fengið sinn skammt af þessari óværu. Nú á dögum er Rauði krossinn kominn með ýmsar áherslur sem ég hygg að hefðu ekki fallið Henri Dunant vel í geð. Upphaflega hugsjónin um líknarhreyfingu sem hefði kristna kærleikshugsjón að leiðarljósi hefur breyst töluvert og nú á dögum spyrja sumir í fullri alvöru, er Rauði krossinn að verða eða orðin pólitísk hreyfing ?

Fulltrúar hreyfingarinnar hafa átt það til að tjá sig þannig í fjölmiðlum að þeir hafa ekki sýnt fyllsta hlutleysi gagnvart deiluaðilum. Slík framganga spillir trausti og gerir það á margan hátt erfiðara fyrir hreyfinguna að sinna yfirlýstum skyldum sínum. Ég tel svo persónulega að Rauði krossinn hefði aldrei átt að blanda sér á nokkurn hátt saman við Rauða hálfmánann. Hreyfingin átti að halda sinni sérstöðu sem kristin líknar og mannúðarhreyfing og fara ekki út í neitt sem ég vil kalla „pólitískar málamiðlanir“ eða „fjárhagslegar hagræðingar“ sem kunna að fela í sér afslátt á þeim gildum sem stefnan var sett eftir í upphafi !

Hugsjón Rauða krossins var svo hágöfug að inntaki, að þar þurfti aðeins að tryggja eftirfylgd sem væri í samræmi við upphafið. Ég tel að þar hafi nokkuð skort á, einkum í seinni tíð. Forustumenn slíkrar hreyfingar mega aldrei verða eins og tökubörn tíðarandans hverju sinni. Þeir verða að leiða hreyfinguna í samræmi við þá hugsjón sem skapaði hana, hvernig svo sem tíðarandinn lætur. En það er oft eins og við lifum á tímum þar sem ekkert sem hreint er fær að vera í friði !

Í hópi þeim sem ég vil kalla tökubörn tíðarandans eru yfirleitt fyrirferðarmestir þeir sem ég tala um hér að framan, þeir sem koma alls staðar fram sem spellvirkjar félagslegra framfara – sérgæðingarnir. Þeir eru um leið það válega spillingarafl tíðarandans sem  gerir hann svo sjálfselskufullan og sjálfhverfan sem raun ber vitni. Og þegar deilt er á slíkt andavald í mönnum sem þar er, svara þeir sem til varnar vilja vera þar, að svona sé bara mannlegt eðli !

En ég hafna því alfarið. Mannlegt eðli er ekki vont í sjálfu sér, en þeir eru margir áhrifavaldarnir hér í heimi sem geta gert það vont. Og gleymum því aldrei, að öflin eru tvö sem höfða til okkar, annað vinnur okkur til falls en hitt okkur til bjargar !

Og höfum það ljóst í hjarta, að sérhver maður hefur það í hendi sinni á lífsleiðinni að vinna sigur á eigingjörnum hneigðum sínum og gerast nýr og betri maður, ef hann notar sinn frjálsgefna vilja til þess. Hvert nýtt ár ætti að helgast slíku markmiði.

Það líður engum vel í sálu sinni sem þjónar sjálfi sínu umfram allt !