Engum skyldi vísa í villu !

 

Löngum hefur það þótt þarflegt fyrir fólk að þekkja umhverfi sitt og vita þar að minnsta kosti deili á helstu atriðum. Í gamla tímanum var það bein nauðsyn fyrir fólk að kunna að lesa landið og rata um það í myrkri, hríðarveðrum og verstu aðstæðum.

 

Það bjargaði ófáum mannslífum þegar menn gátu staðsett sig eftir kennileitum og komist til bæja. Meðal annars vegna þarfarinnar á því voru örnefnin á hverju strái.

 

Nú til dags eiga margir erfitt með að skilja þetta eða samsama sig þörfum þess tíma sem var. En lykillinn að öllum söguskilningi felst í því að gera það. Ýmsar sagnfræðilegar villur hafa ratað inn í bækur og þegar þær eru eitt sinn komnar á prent er erfitt að kveða þær niður. Einn étur þar vitleysuna upp eftir öðrum !

 

Svo fólk getur þessvegna verið matað á röngum upplýsingum og það jafnvel af þeim aðilum sem síst skyldu standa að slíkum vinnubrögðum.

 

Til dæmis um villur af slíku tagi, má benda á að í sögulýsingu Sveitarfélagsins Skagastrandar á netinu er sagt að Spákonufell sé hátt fjall og til beggja hliða teygi sig lægri fjöll. Ekki veit ég hvernig slíkar staðhæfingar komast inn í opinbera sögulýsingu, en þarna hefur eitthvað skolast heldur betur til !

 

Hið rétta er að Spákonufell er nú að mælingu talið 639 metra hátt, en hæsti hnjúkur Árbakkafjallsins, sem er Illviðrishnjúkur, er sagður 722 metrar á hæð og Katlafjallið hinum megin við Spákonufell 721 metri á hæð. Svo fjöllin til beggja hliða eru hærri !

 

Ystu Skagastrandarfjöllin eru svo Steinnýjarstaðafjall, talið 624 metrar á hæð og Fjallsöxlin sem er talin 620 metrar. Eftir það tekur Skagaheiðin við með láglendi sitt og vatnagrúa.

 

Annars er rétt að taka það fram að Spákonufellið var lengi vel talið 646 metra hátt þó núna sé það, samkvæmt nýrri mælingum, orðið heilum 7 metrum lægra. Kannski er breytingin til komin vegna nákvæmari mælinga sem þýðir þá líklega að fyrri talan hafi aldrei verið rétt.

 

En hvernig sem líta ber á það, er það samt grunur sumra að eftir að Óli Benna og aðrir fóru í miklum mæli að fara með fjölmenna hópa fólks á Borgarhausinn, sé búið að trampa Borgina niður um þessa 7 metra !

 

Það segir okkur væntanlega að við mennirnir þurfum að umgangast fjöllin okkar, há og lág, með aðgát og tillitssemi. Í því sambandi má sem best nefna umgengni manna varðandi hæsta fjall jarðar, Everestfjallið, sem er nánast orðið að ruslahaug upp á topp !

 

En númer eitt, tvö og þrjú, er að miðla réttum upplýsingum um staðhætti sem og annað til almennings og leiðrétta vitleysurnar áður en þær verða að einhverjum trúaratriðum !