Stórveldapólitík – stöðug andstæða friðar !

 

Fróðlegt er að velta því fyrir sér hvernig haldið var á málum í Evrópu eftir báðar heimsstyrjaldirnar. Eftirtíminn sýndi fljótt, í báðum tilfellum, að menn höfðu ekkert lært af ógnum þeim sem átt höfðu sér stað. Engin þjóð sýndi af sinni hálfu raunhæf merki þess að vilja taka á málum með nýjum og heilbrigðari hætti !

 

Það má samt líklega leiða nokkur rök að því að Wilson Bandaríkjaforseti hafi viljað vel, en hann var eins og barn í höndunum á Lloyd George og Clemenceau, hinum gömlu refum Evrópustjórnmálanna, sem tóku á öllum málum í stíl Metternichs – með kaldrifjuðum pólitískum klækjabrögðum !

 

Þjóðabandalagið gat aldrei haldið uppi neinum lögum, enda var það rammpólitískt og hlutdrægt í flestum sínum ákvörðunum. Og arftaki þess Sameinuðu þjóðirnar eru nákvæmlega sama fyrirbærið hvað það snertir !

 

Það er engin löngun til þess af hálfu stórvelda samtímans, frekar en af hálfu fyrri stórvelda, að gera Sameinuðu þjóðirnar þannig úr garði að þær geti sett þeim stólinn fyrir dyrnar – í nafni lífsheilla mannkynsins !

 

Vonirnar sem stofnun samtakanna vöktu fyrir framtíðarheill mannkynsins urðu því ekki lengi bjartar. Það voru til dæmis höfuðmistök að setja aðalstöðvar samtakanna niður í Bandaríkjunum. Auðvitað hefðu þær frekar átt að vera - til dæmis - í Sviss eða Svíþjóð !

 

Það kom líka fljótt í ljós að fyrstu tveir aðalritararnir voru löngum í meira lagi hallir undir Vesturveldin og þótt U Thant hafi hugsanlega verið allur af vilja gerður til að vera eins hlutlaus í málum og frekast var kostur, gat hann ekki frekar en aðrir gert samtökin að því sem þau hefðu átt að vera - gegn vilja stórveldanna. Öryggisráðið er skýrasta dæmið um að stórveldin vildu að allt raunverulegt vald væri hjá þeim !

 

Eftir U Thant urðu aðalritarar samtakanna svo litlausir og áhrifalitlir að fólk fór að hætta að vita hvað þeir hétu. Þeir voru bara skrifstofustjórar í skriffinskubákni sem enginn batt lengur neinar vonir við, enda höfðu samtökin fengið falleinkunn í hverju prófinu af öðru og áttu sér ekki lengur neina viðreisnar von !

 

Þannig fer oftast þegar bjarga á einhverju í nafni alls mannkynsins. Stórveldapólitík yfirstandandi tíma eyðileggur þar allt og gerir þar allt að afskræmingu þess sem það ætti að vera !

 

Andi gamla rómverska ríkisins er enn lifandi í Evrópu og ýmsir þar vilja fá að deila og drottna á sama hátt og það ríki gerði svo lengi í meginhluta álfunnar. En ávextirnir af slíku valdabrölti hafa aldrei verið góðir !

 

Og fyrir það hefur mannkynið alla tíð þurft að líða !