Nokkrar vangaveltur um Sögu !

 

 

Það hefur allar götur legið fyrir að Japanar höfðu aldrei nokkra möguleika á að sigra Bandaríkin, jafnvel þótt þeim tækist með sviksamlegum hætti að sökkva nokkrum úreltum herskipum fyrir þeim í Perluhöfn. Isoroku Yamamoto á að hafa sagt eftir þann atburð : ,,Ég óttast að það eina sem við höfum áunnið, sé að hafa vakið sofandi risa !”

 

Og Yamamoto sjálfur fékk ekki að kemba hærurnar. Í apríl 1943 komust Bandaríkjamenn að ferðaáætlun hans til vígstöðva-eftirlits og skutu vél hans niður og drápu hann og mestan hluta herráðs hans. Japanar áttu líklega engan mann með tilsvarandi hæfni sem gat tekið við af Yamamoto og var því dauði hans þeim mikið áfall og álitshnekkir um leið !

 

En hversvegna Bandaríkjamenn voru að eyða mannafla sínum í að hertaka hinar og þessar smáeyjar hér og þar um Kyrrahafið, hef ég aldrei getað skilið. Helst mætti halda að þar hafi verið sett í gang eitthvert sjónarspil eða leikvöllur fyrir hershöfðingjana og flotaforingjana. Þeim leiddist ekki að stunda sitt stríðs-áhugamál því hvernig sem fór urðu bara aðrir að gjalda fyrir það með lífi sínu !

 

Auðvitað hefði átt að beina öllum höggum að heimalandi andstæðingsins Japan sjálfu strax í byrjun. Varla hefðu Japanar setið í ró með heri sína hér og þar og út um allar eyjar, ef heimalandið hefði verið í hættu og orðið fyrir stöðugum árásum á meðan. Bandaríkjamenn hefðu átt að hafa fulla burði til að herja með slíkum hætti á Japan mjög fljótlega eftir að stríðið hófst og það er undarlegt að það skuli ekki hafa verið gert !

 

Hergagnaframleiðsla Bandaríkjanna hafði þvílíka afkastagetu að Japanar áttu engin svör við henni. Það var sama hvort verið var að framleiða flugmóðurskip, tundurspilla, kafbáta eða flugvélar, allt var gert með margföldum yfirburðum í Bandaríkjunum. Af hverju var samt verið að stunda þetta útskanka-stríð í stað þess að miða hernaðar-áætlanir við að lama hjarta andstæðingsins ?

 

Það læðist óneitanlega að manni sá grunur að sumir hafi bara viljað láta skemmtunina vara sem lengst. Þegar stríð er í gangi þá er oft eins og það séu jól hjá hershöfðingjunum. Þá eru þeir í alvöru tindátaleik - og það sem meira er - í sviðsljósinu. Ekki bara að fletta kortum í einhverjum herráðs-sölum. Það er sagt að nokkurskonar hirðljósmyndari hafi til dæmis fylgt Eisenhower hvert fótmál, nema á klósettið !

 

Og þegar Bandaríkjamenn ákváðu að varpa kjarnorku-sprengjum á Hiroshima og Nagasaki, til að spara bandarísk mannslíf að sögn, eftir að hafa spanderað þeim villt og galið um allar eyjar og sker, af hverju var þá ekki frekar tekin sú ákvörðun að varpa bara einni sprengju á Tokyo. Þar var japanska yfirstjórnin til staðar, þar voru þeir sem báru ábyrgð á árásarstefnu Japana !

 

Ef gera átti slíka árás, sem auðvitað átti ekki að gera, hefði höfuðborgin frekar átt að verða skotmarkið heldur en einhverjar almennar borgir landsins. Tokyo var höfuðvettvangur ábyrgðar og valda í Japan. En það breytir því hinsvegar ekki að samt hefði undir öllum kringumstæðum verið um óverjandi og ófyrirgefanlegan stríðsglæp að ræða !

 

Bandaríkin eru enn í dag eina ríki veraldarinnar sem hefur varpað kjarnorkusprengjum á fólk og það meira að segja almenna borgara. Þjóð Washingtons, Adams, Jeffersons og Lincolns hefur ein þjóða framið slíkan örlagaglæp og vonandi fer engin önnur þjóð í þau hræðilegu spor !

 

En minna má á, að talið er fullvíst að MacArthur hershöfðingi og fleiri í forustuliði Bandaríkjanna hafi síðar í raun viljað fá að nota kjarnorkuvopn í Kóreu. Það segir náttúrulega sína sögu um virðingu þessara aðila fyrir mannslífum þegar á allt er litið !

 

En allur hernaður Bandaríkjamanna í stríðinu á Kyrrahafsvígstöðvunum var hinsvegar með ólíkindum. Hvað skyldi mörgum mannslífum hafa verið fórnað á Iwo Jima og öðrum smáeyjum sem skiptu í raun engu máli í heildar samhengi hlutanna ? Það þurfti fyrst og fremst að sigra Japan heima fyrir og þar hefði frá byrjun átt að láta höggin dynja !

 

Ótal bækur hafa verið skrifaðar og fjöldi kvikmynda gerður með allskyns áróðursefni um hina vesalings aðþrengdu og illa stöddu Ameríkana, í hetjulegri vörn gegn japanska ofureflinu hér og þar, en þannig var það bara ekki. Japanar voru ekkert ofurefli fyrir Bandaríkjamenn og áttu aldrei nokkurn möguleika á sigri !

Þetta minnir mjög á lýsingarnar af indíánastríðunum, þar sem varnarlausir landnemar voru að berjast við blóðþyrsta villimenn og riddaraliðið stöðugt að vinna ótrúlegar hetjudáðir gegn algjöru ofurefli. En indíánarnir áttu aldrei nokkra andspyrnu-möguleika gegn endalausum innflytjenda-straumnum og mannréttindi þeirra voru fótum troðin og einskisvirt með ótrúlega svívirðilegum hætti. Þar er um að ræða eina ljótustu sögu glæpsamlegs framferðis í allri mannkynssögunni !

 

Indíánar Norður Ameríku voru murkaðir niður og sviknir í öllum samningum, þó þeir væru bara að reyna að verja rétt sinn til landsins eins og eðlilegt var. En staða þeirra var vonlaus í öllum skilningi þess orðs !

 

Á móti þeim voru menn sem höfðu þá afstöðu til mála að enginn indíáni væri góður nema hann væri dauður. Villimennskan var meiri hjá þeim sem þóttust vera fulltrúar siðmenningarinnar !

 

Málstaður þeirra sem tapa fær aldrei sanngjarna umfjöllun. Suðurríkin höfðu til dæmis fullan rétt til að segja skilið við alríkið og stjórna eigin málum. Þar var um sömu réttindavörsluna að ræða og þegar nýlendurnar þrettán risu upp gegn Englendingum. En þrælahaldið varð Suðurríkja-mönnum fjötur um fót. Það er erfitt fyrir menn að sannfæra aðra um að þeir standi í frelsisbaráttu þegar þeir á sama tíma vilja halda öðrum í ánauð !

 

Hinsvegar var borgarastyrjöldin í Bandaríkjunum í raun að meginhluta valdabarátta milli þeirra sem stóðu með alríkinu og hinna sem töldu sjálfstæði einstakra ríkja grundvallar-atriði. Hollusta manna var yfirleitt frekast bundin þeirra heimaríki !

 

En þrælahaldið spillti málstað Suðurríkjanna allt frá byrjun og árás þeirra á Sumter virkið fól í sér afgerandi mistök. Alltaf gildir það fornkveðna, að trúverðugleiki manna byggist á því að þeir séu sjálfum sér samkvæmir !

 

En Bandaríkjamenn virðast því miður afar sjaldan vera sjálfum sér samkvæmir. Þeir virðast ekki telja að sú regla eigi við þá, bara alla aðra. Á sama tíma og þeir segjast standa fyrir gömul og góð sæmdargildi, virðast þeir hiklaust brjóta þau gildi, hvenær sem þeim sýnist, ef þeir telja það þjóna efnislegum hagsmunum sínum og þeir komast líka upp með slíkt framar öllum þjóðum !

 

Og ef til vill hefur það orðið til þess að ólíklegustu aðilar hafa tileinkað sér ýmsa ósiði þeirra. Japanar virðast til dæmis hafa lært margt af Bandaríkjamönnum frá stríðslokum og ekki hvað síst í viðskiptalegu tilliti. Á tímabili virtist viðskiptajöfnuður þjóðanna meira að segja vera með þeim hætti að spurning væri hver hefði í raun og veru sigrað í stríðinu ?

 

Margt var rætt um vesturþýska ,,efnahagsundrið” á sínum tíma, en þegar litið er á allt það bandaríska fjármagn sem mokað var í Vestur-Þýskaland eftir stríðið, þarf engan að undra að uppgangurinn hafi verið mikill. Hann var hinsvegar ekki byggður á neinni sérstakri efnahagslegri snilld vesturþýskra leiðtoga, heldur á ótakmörkuðum yfirdrætti frá Bandaríkjunum !

 

Margir afla sér upplýsinga með mjög einhæfum hætti. Lesa gögn frá einni fréttaveitu og láta það duga. En ef menn í raun og veru vilja grafa að rótum mála og komast eitthvað nær því sanna, verða þeir að kynna sér fleiri heimildir og fara í rannsóknarleiðangur í þeim efnum !

 

En þá geta menn líka oft staðið frammi fyrir býsna óþægilegum hlutum og verða að kunna að taka því sem þá kemur upp. Eitt er nefnilega víst og satt, að glansmyndir sem settar eru upp, eru aldrei í takt við hinn raunverulega sannleika !