Í ÖLMUSUSKJÓLI ÍHALDSINS

Það hefði einhverntíma þótt ótrúleg spásögn, að Framsóknarflokkurinn ætti eftir að jafna þjónkunarmet Alþýðuflokksins sáluga við íhaldið. En það hefur samt orðið að veruleika eins og allir vita.  Það var vissulega dálítið sérstakur áfangi fyrir Framsóknarmenn þegar þeir náðu því í fyrsta skipti að jafnast á við krata í hækju-hlutverki fyrir einherjana í Valhöll.

Fáir bjuggust nefnilega við því að kratar gætu eignast fullkomna jafningja í slíkum undirlægju-hætti.

En allt hefur sínar skýringar. Andi Jónasar frá Hriflu er löngu horfinn frá vötnum Framsóknar. Þar virðast menn eins og Tryggvi Þórhallsson líka gleymdir og samvinnuhugsjónin gufuð upp. Hugmyndafræðin hefur verið umpökkuð innan flokksins í sellofan Sjálfstæðisflokksins og stimpluð með ránfálkamerki frjálshyggjunnar. Leiftrandi hugsjónamenn af gerð Hallgríms Kristinssonar þrífast því ekki í Framsóknarflokknum lengur.

Flokkurinn hefur hinsvegar verið yfirtekinn af einkavæðingarsinnum og stóriðjupostulum sem hafa sungið sína sálma í takt við íhaldið. Og nú er Framsókn síst af öllu skilgreind til vinstri. Nú er það miðjan sem gildir. Þaðan er hægt að eiga viðskipti til beggja handa samkvæmt forskriftinni  Vegir liggja til allra átta.

En þó Framsókn hafi löngum viljað leggja áherslu á að stefnan sé og eigi að vera opin í báða enda, hafði Halldór Ásgrímsson í sinni formannstíð  aðeins sýn til hægri. Sjónsviðið til vinstri var ekkert hjá honum og þegar litið er á kvótakerfis-ófögnuðinn, liggur hagsmunalega samtengingin í augum uppi. Það var nefnilega ekki síst vegna tilurðar kvótakerfisins að Framsókn leiddist út í það að verða eitt með íhaldinu.

Gömlum slagorðum stórrar sögu sóknar og sigra, hefur verið gjörbylt og nú hljóma þau þveröfugt við það sem áður var. Undra skjótt kom því að þeirri stöðu að enginn maður gat tjaldað svo auðugu ímyndunarafli að hann gæti séð Halldór Ásgrímsson fyrir sér þruma á fundi hið fræga slagorð Framsóknarmanna “ Allt er betra en íhaldið ! 

En við verðum líka að skilja að ástæðan fyrir breytingunni er ekki síst sú, að Framsókn er ekki lengur sá flokkur sem var og hét. Framsókn er ekki lengur með 17-18 þingmenn og verður það varla héðan af. Hámarksfylgi flokksins gæti þó hugsanlega skilað inn 10 þingmönnum ef allar hundakúnstir fyrir kosningar gengu upp. Það þýðir að Framsókn er orðinn tiltölulega lítill flokkur og eftir næstu kosningar fer fylgið trúlega, og vonandi leyfi ég mér að segja, vel niður fyrir 10 þingmenn. Hvað ætti að geta  forðað flokknum frá því ? 

Hækjuhlutverkið hefur alltaf hefnt sín að lokum !

En við verðum  svo sem einnig að skilja, að Framsókn hefur sennilega tekið að sér þjónustustarf sitt við íhaldið að einhverju leyti vegna minnimáttarkenndar út af vaxandi smæð sinni. Hefði flokkurinn haft 17-18 þingmenn væri mun meiri slagkraftur fyrir hendi og trúlega einhver reisn til staðar.

Árið 1978 fóru Framsóknarmenn niður í 12 þingmenn og það var þá talið mikið pólitískt áfall. Núorðið telja Framsóknarmenn sig hinsvegar  hæstánægða sigurvegara með að ná inn 12 mönnum. Slík er afturförin !

Og tugmilljóna-auglýsingakostnað þurfti svo sem til að ná postulatölunni, á sínum tíma, hver svo sem borgaði þá reikninga !

Og þó að Halldór hafi fengið það fram hjá Davíð, að fá að vera forsætisráðherra um tíma, er þar varla um neitt að ræða sem mun koma Framsóknarflokknum á nokkurn hátt til góða, kosningalega og sögulega séð. Til þess er og hefur styrkur hans í ríkisstjórninni verið allt of lítill. Sjálfstæðismenn eru þar alltaf með hin raunverulegu  völd og ráðandi stöðu. Með eftirgjöf stólsins á sínum tíma var Davíð trúlega aðeins að koma til móts við persónulega metnaðarþörf einstaklingsins Halldórs Ásgrímssonar. Og kannski var það ekkert skrítið að formaður Sjálfstæðisflokksins hafi viljað launa áralanga dygga þjónustu með einhverju.

En ósköp var það þó ömurlegt í ljósi sögunnar, fyrir eftirmann Tryggva og Jónasar, að sitja sem forsætisráðherra með þeim hætti sem alfarið blasti við öllum -  í ölmusugefnu náðarskjóli íhaldsins.

Nýr formaður Framsóknarflokksins virðist að ýmsu leyti skeleggur maður og hann vill sjáanlega reyna að skapa sér og flokknum nýjar málaforsendur, en tiltrú almennings á málaflutningi hans virðist þó afar lítil.

Jafnvel nafnið Jón Sigurðsson er eitt og sér engin trygging fyrir ávinningi, þegar staða mála er sú að görótt fortíðin spillir framtíðarmöguleikunum.

Talar sitt frá týndum árum
tapað spil,
fjötrar og bindur flokk í sárum,
feigðar til !

Rúnar Kristjánsson