Hinn einvaldi "Stalín" bandarísku ríkislögreglunnar !

Bandarísku ríkislögreglunni FBI var eins og kunnugt er, stjórnað áratugum saman af J. Edgar Hoover (1895-1972), manni sem bjó að margra mati yfir ýmsu sem ekki var sérlega geðslegt. Hann varð býsna snemma eins og lítill Stalín í bandaríska stjórnkerfinu og svo voldugur að enginn þorði að blaka við honum. Það var árið 1924 sem hann tók um valdataumana í stofnun þeirri sem var fyrirrennari FBI og síðan var hann nánast alvaldur forstjóri ríkislögreglunnar allt frá endurnýjaðri stofnun hennar 1935 til dauðadags 2. maí 1972. Hann hélt forstjórastöðunni þó hann hefði átt að vera hættur störfum nokkrum árum fyrr aldurs vegna. Hoover var vægast sagt mjög umdeildur maður í bandarísku samfélagi, en svo virðist sem hann hafi alltaf átt „sína verndara" !

Sumir telja að hann hafi stundað það að safna viðkvæmum upplýsingum um valdsmenn í Washington og haft þær sem tryggingu fyrir því að hann væri látinn í friði og fengi að fara sínu fram. Hvernig sem því hefur verið varið, er ljóst að J. Edgar hélt völdum ótrúlega lengi og enginn virtist þora að kljást við hann þó margt þætti athugavert við embættisverk hans og starfsaðferðir.

Harry Truman á að hafa sagt eitthvert sinn, „að Hoover hafi breytt FBI í sína einkalögreglu, þar sem menn væru á kafi í kynlífshneykslum og fjárkúgun og allir þingmenn væru hræddir við Hoover".  Truman á svo að hafa bætt við,  „við þurfum enga Gestapo eða leynilögreglu hér" ! Og þegar minnst er á Gestapo, verður manni hugsað til Reynhard Heydrichs, sem sagt er að hafi safnað persónulegum upplýsingum um forustumenn nazistaflokksins á sínum tíma, líklega til að ryðja sér braut til meiri valda seinna meir og kannski hefur hann hugsað sér með tíð og tíma að taka við af Hitler. En tékkneskir frelsisvinir komu Heydrich fyrir kattarnef og það var mikil landhreinsun þótt fórnarkostnaðurinn yrði vissulega hár.

J. Edgar Hoover var sem fyrr segir umdeildur í meira lagi. Lífshættir hans þóttu býsna dularfullir og ýmsar sögur spunnust um einkalíf hans. Hann kvæntist aldrei en var þó orðaður við sumar konur. Nánasti samstarfsmaður hans Clyde Tolson var að margra mati meira en samstarfsmaður og samband þeirra félaganna uppspretta mikilla sögusagna alla tíð og er enn.

Eitt af því sem Hoover var gagnrýndur fyrir, var að hann virtist ekki vilja hafa mjög frambærilega menn í FBI. Það mátti enginn skyggja á hann þar. Melvin Purvis var talinn einn af þeim sem urðu að hætta þar af þeirri ástæðu. Minna þessar tilhneigingar Hoovers óneitanlega á yfirgangssama einvaldsstæla sumra annarra valdsmanna, bæði austan tjalds og vestan, á þessum tíma.

J. Edgar Hoover mun eflaust hafa lagt til mikil gögn varðandi starfsemi Óamerísku nefndarinnar og kommúnistaveiða McCarthy-tímans og var þar áreiðanlega í essinu sínu. Hann var þá sem endranær ímynd hins  trausta föðurlandsvinar í augum harðra hægri manna. En allt hefur sinn ákveðna tíma og æstir eldar kulna út um síðir. Svo var komið 1959, að Truman fyrrverandi forseti lét hafa það eftir sér „að óameríska nefndin væri sannarlega það óamerískasta fyrirbæri sem til væri í landinu" !

 J. Edgar Hoover vildi að sjálfsögðu að það orð færi af honum að hann upplýsti mál allra manna best, en hann virtist hinsvegar ekki alltaf jafn fús að fara nákvæmt í hlutina. Þegar kom til mála sem honum fannst kannski ekki mikil ástæða til að rannsaka, gat hann farið afar hægt í sakirnar og jafnvel svo að sumir töldu hann ekki kæra sig um að upplýsa viðkomandi mál. Þannig var það með morðið á Kennedy forseta, að sumum fannst forstjóri FBI býsna tómlátur varðandi það mál !

Talið er víst að bæði Harry Truman og John F. Kennedy hafi á sínum tíma hugleitt að losa sig við Hoover, en komist að þeirri niðurstöðu að því myndi fylgja of mikill pólitískur kostnaður. Tengsl Hoovers við ýmsa forustumenn í flokki Republikana eru talin hafa verið mikil og trúlega hefur Hoover átt þar heima - og þó lengst til hægri. Meintar tilraunir hans til að ófrægja Adlai Stevenson fyrir forsetakosningarnar 1952 geta líka sagt sitt varðandi pólitískar skoðanir hans og þeir sem oftast hylltu hann í ræðu og riti voru yfirleitt stjórnmálamenn lengst til hægri og þá var nær undantekningalaust að finna í Republikanaflokknum.

FBI - aðalstöðvarnar í Washington DC eru nefndar eftir J. Edgar Hoover. Margir hafa viljað breyta því, en því hefur hingað til ekki verið sinnt af yfirvöldum. Harry Reid öldungadeildarþingmaður mun hafa stutt tillögu þess efnis á sínum tíma og hafa sagt við það tækifæri að „ nafn Hoovers á aðalstöðvunum væri eins og óhreinindi á byggingunni" ! En sumir sjá þar greinilega eitthvað annað en óhreinindi og sennilega öllu heldur helgiljóma !

Lík J. Edgar Hoovers mun hafa legið um stund á viðhafnarbörum undir hvolfþakinu í þinghúsinu í Washington og útfararræður verið fluttar með innfjálgum hætti. Richard Nixon þáverandi forseti, kallaði Hoover við hliðstætt tækifæri „ einn af risunum, sem unnið hefði ótrúleg afrek í helgaðri þjónustu við land sitt sem hann hefði elskað svo heitt"!

En það er nú svo með Nixon, að hrósyrði hans um menn eru talin þeim hinum sömu til lítillar sæmdar nú til dags og skyldi engan undra. Auk þess má benda á það, að  J. Edgar Hoover og Nixon voru nánir bandamenn á árunum í kringum 1950, enda hugarfarið líkt hjá báðum. Það er mjög algengt í ákveðnum valdahópum, að menn ausi hvern annan lofi og stuðli út á við að allskyns verðlaunaveitingum þeim til handa sem þar eru til húsa, í því skyni að efla hagsmuni hópsins.

Þess má svo geta, að lokum, að J. Edgar Hoover var frímúrari frá unga aldri og hlaut margháttaðan frama og viðurkenningar innan þessarar leynireglu sem margir telja eina mögnuðustu samtryggingarmafíu heimsins. Er varla að efa að hann hefur notið stuðnings þaðan og veitt stuðning þar á móti, eins og reglubræðrum er skylt að gera.

Bandaríska þjóðfélagið er eins og allir vita mjög stórt í sniðum og þar er margt að finna, bæði gott og slæmt. Í bandarískri sögu má finna nöfn fjölda manna, manna eins og Franklíns og Washingtons, Adamsfeðga, Jeffersons og Lincolns, sem bregða ljóma yfir Bandaríkin og heim allan enn í dag !

Í samanburði við nöfn slíkra manna, má segja að nafn J. Edgar Hoovers sé einungis hliðstæða þess í sögu Bandaríkjanna, sem Reid öldungadeildarþingmaður sagði að væri fylgja nafns hans á aðalstöðvum ríkislögreglunnar !