Skothríð úr glerhúsi glerhúsa !

Það er oft talað um samfélög manna á þessum eða hinum staðnum. Eitt er sagt vera svona og hitt öðruvísi. Og vafalítið er einhver munur á mannlífi víðasthvar og það segjast margir finna sem koma nýir í viðkomandi gripasafn og gildir víst einu hvar það er. En stundum er það dálítið sérstakt hvernig tekið er á ábyrgðarmálum í samfélagslegum efnum, í almennri jafnt sem opinberri umræðu, og hvernig ábyrgðin virðist eiga það til að minnka eftir því sem samfélögin verða stærri !

Það ætti að vera flestum ljóst að margt getur komið upp á í homo sapiens samfélögum og samfélagshópum, því mannskepnan virðist nú einu sinni þannig gerð, að hún kann sér lítið hóf í tilhneigingum sínum og ágengni við aðra.  Oft er þá líka einhver brenglun til staðar í sálarlífi sem leiðir menn út í ýmis foræði svívirðunnar og virðist margt til varðandi þá hluti sem fæsta gæti fyrirfram grunað.

En það virðist því miður vera svo hérlendis, að þegar eitthvað óyndislegt kemur upp í mannlífinu úti á landi, sé tekið allt öðruvísi á því en þegar hliðstæð mál koma upp í mannlífinu í Reykjavík, sem gerist samt sem áður töluvert oftar. Þegar óskemmtileg vandamál af umræddu tagi koma upp úti á landi, virðist gjarnan farið í þann gírinn að sakfella allt samfélagið !

Fólk segir til að mynda, hverskonar samfélag er þarna eiginlega ? Hverskonar fólk býr þarna ? Hvað er að þessu fólki ? Er þetta allt ruglað lið ?, og svo framvegis. Viðkomandi landsbyggðarstaður er sem sagt allur undirlagður skothríð af þessu tagi. Og þegar farið er að skoða hvaðan skothríðin kemur, virðist hún  oftast koma að talsvert miklu leyti frá íbúum á Stór-Reykjavíkursvæðinu !

Og það er nokkuð skrítið, vegna þess að það er áreiðanlega mjög ólíklegt að íbúar þar muni nokkurntíma fallast á það, að sá mannlífs-sori sem viðgengst á þeirra heimabyggðarsvæði verði á sama hátt talinn á ábyrgð þeirra !

Það er hinsvegar lítill vafi á því, að siðspilling hefur aukist mjög í landinu á seinni árum og sennilegt er að margt í þeim efnum geti verið innflutt óværa, sem á það þá til að vera mögnuð upp af viðhlægjendum hérlendis. En svo er eflaust margvísleg lífsóværa heimaalin - jafnvel sem einhver skuggaarfur frá fyrri kynslóðum. En sú óværa sem kemur að utan er vafalaust fyrst og fremst flutt inn í landið í gegnum höfuðborgina og dreift þaðan út um byggðir og ból !

Það gæti þýtt að ábyrgð höfuðborgarinnar á andlegu fóðri landsmanna sé áreiðanlega ekki minni að vöxtum en efni standa til. Stór og áhrifamikil „menningaröfl" í Reykjavík virðast heldur ekki hafa talið neitt ótilhlýðilegt til þessa að setja sama sem merki milli Reykjavíkur og Sódómu hinnar fornu og virðast jafnvel stolt af því, sem sýnir líklega núgildandi siðferðisstig nokkuð skýrt, en þegar einhver lífsóværa gerir vart við sig úti á landi, virðast ófáir íbúar í Reykjavík stórhneykslaðir og eiga varla orð til að lýsa andstyggð sinni !

Það ætti því ekki að þurfa að vera alveg fráleitt að gera þá siðferðilegu kröfu, að íbúar á hverjum stað í landinu fyrir sig axli einhverja samfélagslega ábyrgð á þeim villusporum einstaklinga sem þar eiga sér stað, ef íbúar Reykjavíkur fyrir sitt leyti gera slíkt hið sama !

Ef borgarar í Reykjavík vilja taka fulla ábyrgð á þeim sálarlegu umskiptingum og viðsjálsgripum sem þar kunna að finnast, ætti það ekki að vera öðrum ofviða í þessu landi að gera það sama, enda sannfæring mín að vandamálin í þeim efnum hljóti að vera stærst í höfuðborginni, þar sem fólkið er flest og gömul sannindi greina frá því að það sé misjafn sauður í mörgu fé !

En meðan slík mál hafa ekki verið ábyrgðarlega skipulögð á landsvísu í samfélagslegum skilningi, vil ég í nafni íbúa á landsbyggðinni, vísa frá sakfellingum og ýmisskonar ásökunum frá íbúum á Reykjavíkursvæðinu gagnvart litlum samfélögum á landsbyggðinni, sem geta þurft að horfast í augu við óskemmtilega hluti sem  koma upp á yfirborðið og eru, hvenær sem slíkt á sér stað, vissulega mikil harmsefni. En ég held, því miður, að víða séu fullar forsendur hérlendis fyrir slíkum harmsefnum.

Og því held ég, að yfir sig hneykslað fólk í óðaþéttbýlinu fyrir sunnan, ætti að horfa í eigin barm og skoða vel öll þau mörgu mál sem þar koma upp á hverju ári og eru þjóðfélaginu til skammar, og axla þá sína reykvísku ábyrgð á þeim hlutum, og hætta skothríðaráráttu sinni gagnvart minni samfélögum, sem vissulega er send úr glerhúsi, og það glerhúsi allra glerhúsa í landinu !

Ef siðferðilegt ástand færi batnandi á höfuðbólinu, gæti ég vel trúað því að það færi fljótt í framhaldi mála að rofa talsvert til á hjáleigunum varðandi óyndisleg mál, því eftir höfðinu dansa limirnir í þessu sem öðru. Vægi höfuðborgarinnar hvað snertir siðferðisstig þjóðarinnar er því miður allt of stórt og leggur línurnar fyrst og fremst í þeim efnum fyrir landið allt og þær línur eru hreint ekki góðar !

Það framlag hefur að mínu mati versnað ár frá ári um langt skeið, en margir sem búa í hjarta siðspillingarinnar syðra virðast samt telja sig hafa allt að því heilagan rétt til að tala niður til annarra samfélagseininga í landinu í siðavöndunartón !

Gæti það ekki talist skýr vitnisburður um skítlegt eðli ?

 

Allt í höndum Frosta ?

Það er enn vetur á Fróni í mars og jafndægragusan sem kom um daginn minnti okkur kannski óþægilega á þá staðreynd. Enn er landið að talsverðu leyti í klóm Frosta og reyndar virðist þjóðin það líka, ef marka má efnahagsmálastefnu eða  efnahagsmála-stefnuleysi núverandi ríkisstjórnar.

Maður að nafni Frosti virðist nú um stundir vera aðal efnahagsmála-sérfræðingur Sigmundar Davíðs og ekki vantaði fyrir síðustu kosningar að hann talaði glaðbeittur um lausnir á þessu og hinu vandamálinu. En það er oftast annað að þurfa að vinna verkin en tala um að vinna þau. Þó virðist maður þessi bera nafn með réttu, því eftir kosningar lítur út fyrir að öll loforð, nema þau sem gefin voru LÍÚ, hafi verið sett á ís - eða fryst - og umræddur Frosti virðist hafa verið skipaður forstjóri frystihúss stjórnarinnar í þeim efnum !

En þrátt fyrir það embætti, virðist Frosti þessi virka nokkuð einlægur í tali og koma fyrir sem hinn viðkunnanlegasti maður, enda er hann svo nýsestur að á hinum pólitísku Glæsivöllum að hann getur þessvegna þótt mannlegur í besta máta. En „náköld er Hemra Niflheimi frá" stendur á vísum stað og að því kemur yfirleitt hjá flestum sem stunda „hið pólitíska pókerspil" til langframa, að þeir verða kalnir á hjarta og fólkinu fjarri í hugsun og gjörðum !

Og því verður manni á að spyrja, hvað skyldi verða um Frosta þegar fram í sækir, leggur hann fram þaulhugsaðar efnahagslausnir sem verða þjóð og landi til gagns og gæða á næstunni eða verður hann bara enn ein fallin stjarna í örlagasymfóníu pólitískra sviptibylja ?

Og spyrja má enn frekar, hvað skyldi verða um Sigmund Davíð Gunnlaugsson Framsóknargoða í komandi tíð, verður hann stjórnmálaleiðtogi sem kemur til með að byggja feril sinn á einhverri fastari undirstöðu en loftkenndu lýðskrumi eða brennur hann brátt upp, eins og loftsteinn á þotuhraða, í gufuhvolfi reynslunnar ?

Allt mun þetta að sjálfsögðu koma í ljós senn hvað líður, því framrás tímans verður aldrei stöðvuð eða sett á ís eða læst í kuldaklóm Frosta til lengdar. Þar mun allt hafa sinn framgang að lokum og uppskera fara eftir sáningu.

Eftir hrunið litu margir svo á að dagar Framsóknarflokksins væru nánast taldir. Þessi gamli Samvinnuhreyfingar og félagshyggjuflokkur hafði gerst slík hækja fyrir íhaldið og frjálshyggjuna, að öll hin fyrirlitlega þjónkun Alþýjaflokksins fyrr á árum við sama aðila, virtist orðin lítil við samanburðinn !

Auðvaldið í Framsókn margefldist skiljanlega að áhrifum í flokknum þegar Halldór Ásgrímsson settist að völdum þar, sem engan þarf að undra. Fylgispekt Framsóknar við stórkapítalisma-stefnu Davíðs & Co var það sem tryggði meirihluta á þingi við öll óþurftarverkin sem unnin voru gegn þjóðarhag fyrir hrun. Það er nokkuð sem menn mega ekki gleyma !

En Sigmundur Davíð kom sá og sigraði í kosningunum í fyrra ! Hann keyrði flokk, sem var eiginlega deyjandi af innanskömm, upp í þessum kosningum með loforðasúpu sem hann og félagar hans burðast enn með sem ófrágengið mál - eins og lík í lestinni ! Þessi arftaki Halldórs Ásgrímssonar verður því kannski aldrei annað en arftaki Halldórs Ásgrímssonar - og þar er, að mínu mati, sannarlega ekki á góðum arfi haldið !

Menn geta komið, séð og sigrað - en hafi þeir rangt við, svíki þeir og pretti, munu afleiðingarnar hitta þá fyrir. Skuldaleiðréttingarferlið virðist ætla að vera afskaplega erfitt fæðingarmál fyrir núverandi valdhafa, sem sögðu þó fyrir kosningar, að málið væri í rauninni einfalt, en það dregst og dregst að gera því skil. Það virðist því vaxandi hætta á því að það snúist að lokum upp í algjöra efnisleysu. En að reyna að leika á almenning er nokkuð sem margir hafa farið flatt á, og að mínu mati, talsvert meiri bógar en Sigmundur Davíð Gunnlaugsson !

Ég vona, þjóðarinnar vegna, að það komi eitthvað gildisbært og marktækt út úr þeim efnahagsumbótum og skuldaleiðréttingum sem loforð núverandi stjórnvalda hafa hljóðað upp á, þó ég hafi reyndar aldrei haft mikla trú á því persónulega að gott geti komið úr þeirri áttinni !

En það er nokkuð ljóst að verði ekki staðið við gefin loforð með marktækum hætti, er hætt við að margt verði lengi enn, og þá með tilheyrandi deilum og ófriði, - í nepjuklóm neyðar, í þessu landi og þjóðlífinu öllu, eða eigum við að segja -  í kuldabláum höndum Frosta !

 

 

"Alþjóðasamfélagið" ?

Á síðari árum hefur komið upp það hugtak sem er fyrirsögn þessa pistils - alþjóðasamfélagið ! Það er ýmislegt sem liggur að baki því hugtaki sem ætti að geta sagt okkur vissa hluti, ef við vildum á annað borð vega og meta mál og hugleiða hvað í gangi sé hverju sinni.

Á sínum tíma var Þjóðabandalagið stofnað og það átti náttúrulega að vera rödd alþjóðasamfélagsins og trygging fyrir því að deilur milli þjóða leiddu ekki til stríðs. En á nokkrum árum lék evrópska stórpólitíkin þetta bandalag þannig, að enginn tók nokkurt mark á því þegar fram í sótti.

Stórþjóðirnar sem stóðu að stofnun þess, gengu á undan í því að grafa undan bandalaginu og það var aldrei fært um að leysa nokkurn hlut. Bandaríkin sviku til dæmis Wilson forseta og stefnu hans eftir Versalafundinn 1919 og jafnframt hugsjón þá sem Þjóðabandalagið var byggð á. Það var vægast sagt hrópleg framkoma !

1945 kom svo taka tvö ! Sameinuðu þjóðirnar voru stofnaðar og nú voru Bandaríkin að vísu með, en það breytti litlu varðandi þá misnotkun stórveldanna sem tíðkaðist strax frá byrjun innan samtakanna. Neitunarvald þeirra innan Öryggisráðsins gerði það að verkum að stundum voru stríð búin og afgreidd áður en nokkuð gat komist í gang innan þessa „ætlaða friðartækis" mannkynsins !

Og þegar komið var framyfir 1970 voru allir sem á annað borð vildu sjá og skilja, farnir að sjá og skilja að Sameinuðu þjóðirnar voru bara eitt sýndarmennsku-prumpið í viðbót og vita gagnslausar varðandi heimsfriðarmál, enda að mestu pólitískt útibú frá Bandaríkjunum. Vonirnar sem risu á legg um 1945 höfðu fljótlega dáið hver af annarri, og eftir 1970 stóð bara eftir risastórt skriffinsku-batterí, staðnað og steingelt !

Og upp úr 1980 og einkum þó eftir 1990 var farið að tala um alþjóðasamfélagið ! Það átti að vera eitthvað alveg nýtt fyrirbæri sem hreinsaði út allan sora í milliríkjasamskiptum og héldi heiminum stöðugum á rás friðarins. En eins og fyrri daginn komu sömu, gömlu meinsemdirnar fljótt í ljós. Bandaríkin gátu áfram gert hvað sem þeim þóknaðist og það jafnvel í háheilögu nafni alþjóðasamfélagsins ! Íraksstríðið kom með sínum skelfingum í Abu Ghraib og víðar, Afghanistanmálið fylgdi þar á eftir með fjöldamorðunum í Dasht-el-Leili og margskonar öðrum hryllingi, menn voru og eru kvaldir og pyntaðir í Guantanamo og víðar o.s.frv. !!!

En Bandaríkin vinna allt sitt á þurru, sama hvað þau gera. Þau eru eina ríkið í heiminum sem hefur nánast alþjóðlegan réttindapassa upp á það að þau fremji ekki og geti ekki framið stríðsglæpi. Samt er það svo enn í dag, eftir meira en 60 ára sögu kjarnorkuvopna, að Bandaríkin eru eina þjóðin í veröldinni sem varpað hefur kjarnorkusprengjum á annað land, en slíkur verknaður er ekkert nema svívirðilegur stríðsglæpur í mínum huga. Rússadjöflarnir hafa haft slík vopn nánast jafnlangan tíma og aldrei notað þau ? Hvernig stendur á því, jafn slæmir og þeir eru sagðir vera - af andstæðingum sínum ?

Bandaríkin hófu afskipti af málefnum Kosovo og tóku upp hanskann fyrir Albani í héraðinu, sem voru að vísu í meirihluta þar, en í algjörum minnihluta innan viðkomandi ríkis. Þar breyttu Bandaríkin algerlega fastri stefnu sinni, að einhliða úrsögn eða uppreisn landshluta innan sambandsríkis væri ólögleg. Ritstjóri blaðs í Houston í Texas sagði þá í grein í blaði sínu, að hefði stefnu Bandaríkjastjórnar verið slík árið 1860 hefði aldrei þurft að koma til borgarastríðsins og Suðurríkin bara fengið að sigla sinn sjó. Það hefði þá bjargað lífi 600.000 manna í Norður-Ameríku sem létu lífið á vígvöllunum í því stríði.

En eins og William Fulbright sagði svo eftirminnilega um 1970, þá er erfitt að átta sig á utanríkismálastefnu Bandaríkjanna, enda sveigist hún ekki lengur eftir neinu hugsjónalegu grundvallarmáli eins og var upphaflega í mörgu, heldur eftir mjög svo misvísandi hentistefnu-hagsmunum auðhringa landsins !

Og nú er þessi Krímsskagadeila í algleymingi. Og hver eru málsefnin þar ? Land sem hefur verið rússneskt í aldir, fram að pólitískum millifærslu-gjörningi innan sambandsríkis 1954, land sem er byggt hreinum meirihluta rússa, sem virðast flestir heldur kjósa að fylgja Rússlandi en Úkraínu, er allt í einu orðið eitthvað sem Úkraína á að hafa fullan rétt til, bara vegna einhvers sem Nikita Kruschev gerði fyrir 60 árum, þá líkast til alveg sannfærður um að Sovétríkin yrðu eilíflega til ? Og alþjóðasamfélagið er um leið látið hoppa fram á sviðið og grenja yfir brotum á lýðræði og ég veit ekki hvað !

Og nú er ekki minnst á blóðsúthellingarnar í Sýrlandsstríðinu í fjölmiðlum, öll drápin og viðbjóðinn þar, sem alþjóðasamfélagið hefur ekki getað afstýrt með neinu móti og er líklega alveg sama um. Þar er bara verið að drepa eitthvað þriðja heims pakk en ekki súperborgara í hinum eftirsótta Evrópugeira !

En á Krímsskaga takast á gömlu kaldastríðsöflin og þar gegnir allt öðru og meira máli. Þar verður hin vestræna áróðursvél að skila sínu svo „Pax Americana" geti að lokum ríkt um heim allan, öllum þjóðum til blessunar eða þannig !

Mér ofbýður gjörsamlega hræsnin og yfirdrepsskapurinn í þessu öllu saman og svarti friðarverðlaunahafinn í Hvíta húsinu fær ekki háa einkunn hjá mér fyrir frammistöðuna frá því hann steig þar inn fyrir dyr. Það mætti einna helst halda að eina takmark hans í embætti væri að gera Bush yngri góðan, nokkuð sem flestir héldu að hlyti að vera algerlega ógjörningur, en Obama virðist samt miða nokkuð þokkalega varðandi það, en ekki er hægt að segja,að hann setji markið hátt !

En fátt er þó svo slæmt að það fylgi ekki eitthvað gott með. Íslenski utanríkisráðherrann er nú á leiðinni til Kænugarðs og á döfinni er víst „að Ísland beiti Rússa efnahagsþvingunum". Kannski bjargar Gunnar Bragi Úkraínu og Krímskaganum undan mannætunum í Kreml, svona svipað og Jón Baldvin bjargaði Eystrasaltslöndunum sællar minningar !

Áróðurshugtakið um alþjóðasamfélagið skiptir kannski ekki svo miklu máli í þjóðadeilum þegar allt kemur til alls, ekki þegar Ísland er mætt á völlinn.....

Það er alltaf munur að mannsliði !

 

 

HVAÐ ER SORP ?

Íslendingar hafa líklega nú til dags töluvert annað viðhorf til þess hvað sé sorp en þeir höfðu hér áður fyrr. Og kannski gildir það sama um þá sem hnöttinn byggja í víðasta skilningi. En þó er umhverfissóðaskapur vissulega mikið vandamál í veröldinni, enda ganga margir á skítugum skónum um sameiginlegt allsherjarheimili mannkynsins og slíkt ætti auðvitað hvergi að líðast. !

Í hádegisfréttum fyrir nokkrum mánuðum var greint frá því að Bandaríkjamenn hefðu áhuga á því að flytja hingað til lands sorp til urðunar á Suðurnesjum. Þarna eru að sjálfsögðu peningar í spilinu og sumir sjá möguleika á því að græða en aðrir fá bara óþef í vitin. En það undarlega er, að svo virðist sem furðu margir Suðurnesjamenn séu ekkert allt of hrifnir af slíkum sorptengslum við það sem margir töldu að hefði nánast lengi vel verið þeirra andlega föðurland.

Eins og oft vill verða í okkar örþjóðfélagi, virðist umræða varðandi sorpmál eins og annað geta býsna fljótt farið út í það að verða pólitísk þar sem hver reynir að koma höggi á annan. Og margt bendir reyndar til þess að tengslin milli pólitíkur og sorps séu svo sterk að varla sé unnt að greina þar á milli.

Og sú var tíðin að andlegt sorp streymdi inn í landið frá Bandaríkjunum í gegnum hernámsstöð þeirra hér og Suðurnesin virtust þá hin sælustu yfir því. Eitthvað virðast því viðhorfin hafa breyst í þessu tilfelli og heldur til hins betra, að ætla mætti ! En almennt talað, hafa flestir áhuga á því að losna við sorp og viljinn stendur yfirleitt til þess að koma því fyrir sem fjærst eigin landi og eigin náttúru.

Það er hreint ekki lítið sem gengur af í nútíma neyslusamfélagi og vandinn við að koma rusli fyrir fer stöðugt vaxandi. Gamla stefið „ lengi tekur sjórinn við" er löngu gengið sér til húðar því sorp og allskyns viðbjóður flýtur um öll höf í dag og líklegt er að kjarnorkuúrgangi og allskyns eiturefnum hafi víða verið sökkt í sjó í áratugi og fyrir þann mikla glæp mun mannkynið áreiðanlega fá að gjalda síðar. En svo virðist sem slíkum málum sé lítið vísað til úrlausnar hins alþjóðlega samfélags, sem þó ætti auðvitað að halda uppi vörnum fyrir lífvænlegt umhverfi okkar allra. En þar ræður hinsvegar pólitíkin ríkjum og spurningin hver eigi að borga hreinsunarkostnað svífur þar jafnan yfir óhreinum vötnum og enginn veit eða vill vita svarið við henni !

Nú er farið að flytja sorp langar leiðir til urðunar og virðist flutningskostnaður ekki skipta þar nokkru máli. Sum sveitaryfirvöld vilja ólm taka við sorpi og urða þau í sínu umdæmi og fá pening með því móti í kassann, en önnur hafa þá sýn að verða ekki ruslakistur fyrir aðra og vilja halda sínu nágrenni sem hreinustu. Hver og einn getur metið fyrir sig hvort sjónarmiðið sé heilbrigðara ?

Rætt var um það fyrir nokkru að einhverjir ábyrgir heimsborgarar tækju það verkefni að sér, að taka við eiturgasi úr hergagnabúri sýrlenska hersins og sjái um að eyða því með einhverjum hætti. Helst voru Norðmenn orðaðir við það, enda miklir hreinsunaraðilar, eins og til dæmis á makrílnum í hafinu !

Ég skil eiginlega ekkert í því að íslensk yfirvöld skuli ekki hafa hlaupið til og boðið í þann pakka ? Þarna gæti þó verið um talsverðan pening að ræða og allir vita að náttúruvæn sjónarmið þvælast yfirleitt ekki fyrir brjósti íslenskra ráðamanna. Svo erum við í hópi staðfastra þjóða og slíkar þjóðir hafa hingað til ekki veigrað sér við því að vinna skítverk fyrir heiminn, þó engir slái Bandaríkjunum við í þeim efnum og allra síst á okkar dögum. Það er nefnilega ekki til sá hornkrókur í veröldinni þar sem Bandaríkin hafa ekki unnið skítverk - í þágu heimsins, náttúrulega !

En ég var víst að tala um sorp ! Það var samt ekki að ófyrirsynju að hugurinn leitaði þá ósjálfrátt til  Bandaríkjanna, því umhverfissóðaskapur hefur löngum þótt vera þar mikill !

Þegar hvíti maðurinn kom til Norður Ameríku, voru vötnin miklu tær og hrein og full af fiski og fugla og dýralíf gjörsamlega óspillt, enda hafa engir menn gengið betur um jörðina en indíánar. En mengunin og viðbjóðurinn sem safnast hefur þar fyrir eftir tiltölulega stuttan umgengnistíma hvítra manna segir sitt um rányrkjuna og eyðingarstefnuna sem í gangi hefur verið og er gagnvart náttúrunni. Þar hefur mörgu verið fórnað og spillt fyrir stundarhagnað fárra !

Everglades-fenin á Florida eru af mörgum talin hafa verið notuð mikið til að sökkva þar efnaúrgangi og öðrum spilliefnum. Það mun þá líklega sanna sig með einhverjum illum eftirköstum í framtíðinni og þá verður varla hugsað með mikilli virðingu eða hlýju til þeirra umhverfissóða sem unnu slík hervirki gegn náttúrunni og Móður jörð til að hámarka eigin gróða !

Já, hvað er sorp ? Nú, sorp er í efnislegum skilningi allt sem spillir náttúrulegu umhverfi okkar og hnattrænum lífskostum og jafnframt allt efni sem afvegaleiðir hugarfarslegt heilbrigði okkar og knýr andlegt gildismat okkar svo langt niður að samfélagsleg átumein koma fram með þeim hætti að siðlaus holdsveiki fer að ráða öllu í sálarlífinu.

Ætli við séum nú á tímum ekki farin að nálgast nokkuð mikið þá hættulegu örlagastöðu ?

 

 

 

Að lifa sjálfum sér og öðrum !

Eitt af því sem virðist standa ungu fólki fyrir þrifum í nútímanum er að möguleikarnir til mennta eru svo margir. Það er undarlegt að þurfa að segja það, en þannig virðist staðan vera. Margur einstaklingurinn býr að hæfni sem getur tekið yfir nokkur svið. Hvað á hann að læra, það er kannski tvennt eða þrennt sem togast á í huga hans ? Og hann getur valið hvað af því sem hann vill, en ekki allt. Og hann hefur heldur ekki svo ýkja langan tíma til að ákveða sig. Árin í kringum tvítugsaldurinn skipta miklu og hvernig þeim er varið. Hver sá sem er kominn með fastmótað markmið á þeim aldri er líklegri en aðrir til að ávaxta vel sitt pund í lífinu. Hann hefur þá tekið ákvörðun um takmark og stefnu.

En margir slá slíkri ákvörðun á frest og eiga erfitt með að komast þar að niðurstöðu og stundum fer svo að þessi mikilvæga ákvörðun er aldrei tekin og líf viðkomandi fer inn á einhverja rás sem aldrei var ákveðin sem slík. Síðar verða menn svo fórnarlömb hinna glötuðu tækifæra og fyllast beiskju og vonbrigðum yfir því hvað lífið hefur leikið þá grátt ? Svo tekur kannski við óregla og önnur vitleysa í framhaldinu sem rekur endahnútinn á það skipbrot sem aldrei hefði átt að verða !

Það er alltaf slæmt til þess að hugsa hvað mannlegt atgervi fer oft fyrir lítið. Og á Íslandi hefur það mannauðstap löngum verið mikið. Fámenn þjóð í stóru landi þarf á öllu sínu að halda og menntun og þroski einstaklinganna ræður jafnan úrslitum um það hvernig til tekst hverju sinni. Það getur valdið mörgum erfiðleikum að ákveða hvaða starfsvettvang skuli velja þegar svo er komið, að vegir virðast liggja til allra átta. Þó að gott sé að eiga völ á kostum getur það ruglað marga í ríminu þegar margt er í boði og tvennt eða þrennt togast á um völdin í huganum og hæfileikar eru til staðar fyrir það allt.

Í gamla daga voru valkostirnir hinsvegar of fáir. Marga langaði til að verða þetta og hitt, en þess var ekki kostur. Margar sagnir eru til um menn sem vildu verða efnafræðingar, eðlisfræðingar,verkfræðingar, náttúrufræðingar, hagfræðingar eða jafnvel steingervafræðingar. En svo ákváðu þeir bara að fara í prestinn, því það var sögð ódýrasta leiðin. Þar urðu slíkir menn svo, eins og að líkum lætur, efnafræðisinnaðir, eðlisfræðiþenkjandi, náttúruáhugasamir,  hagfræðihugsandi  „prestar" ! Og að því viðbættu að sjálfsögðu, steingervingar gagnvart trúarlegum og andlegum verðmætum !

Svo það er engin furða þó kirkjunni hafi ekki farið fram á seinni tímum, því henni bættist aldrei eðlilegur liðsauki í slíkum mönnum og stundum fékk hún þar bara vandræðabörn sem spilltu orðstír hennar.

Það á auðvitað enginn að „fara í prestinn" nema hann hafi köllun til þess. Prestsstarfið er fyrst og fremst köllunarstarf, ekki eitthvað sem menn fara í vegna þess að annað sé ekki í boði. Ástand trúar og kirkju í dag er ekki hvað síst í hnignun vegna þess að köllunarkvaddir hirðar eru þar líklega ekki margir. Þar hefur líka guðfræðin algerlega kaffært trúna hjá mörgum, enda hafa margir sagt að Satan hafi verið fyrsti lærði guðfræðingurinn. Ef trú er gerð að fræðigrein, deyr trúin smám saman og fræðileg kerfishugsun tekur yfir. „Því fleiri guðfræðingar þeim mun betra" hugsar sálnaóvinurinn því með sér og glottir við.

Trú er nokkuð sem manninum er meðfædd fylgja, að sveigja þá eðlislægu fylgju undir fræðilega kerfishugsun er andstætt þeim anda sem knýr trúna fram í brjósti mannsins. Hrein og falslaus trú verður því aldrei beygð undir nein kerfislögmál því hún er líftaug andans af Guði gefin til sálar mannsins. Svokölluð guðfræði er því ekkert sem getur orðið sannri trú til framdráttar, hún verður þvert á móti hefting fyrir hverja þá hugsun sem vill beint og milliliðalaust treysta Guði.

Gildi einstaklinganna markast oft best af því hvernig þeir þjóna samfélagi sínu. Og því er það svo mikilvægt að menn finni hvar þeir geti helst orðið að liði og bætt þjóðfélagið með sínu framlagi, samfara því að finna sig sem einstaklinga í stöðu sem veitir uppfyllingu persónulegum áhugaefnum og einlægum framfaravilja. Hafa ber í huga að menn eru menn og enginn öðrum merkari í Guðs augum.

Sú óheilbrigða afstaða sem ræður býsna mikið framkomu manna í svokölluðum mannfélagsstiga, að sleikja upp fyrir sig en hrækja niður fyrir sig, er meinsemd sem skaðar bæði þá sem hegða sér þannig og samfélagið sem þeir eru hlutar af.  Ef hugsun einstaklinganna nær því að vera að mestu leyti heilbrigð, þurfum við ekki að hafa miklar áhyggjur af samfélagssáttmálanum því hann er þá ekki í neinni hættu.

Það er yfirleitt hugarfarseitrun sem byrjar hjá einstaklingunum sem smátt og smátt sýkir samfélagið og breytir undirstöðum þess og gildum. Og þegar slíkt er í gangi sem nú á tímum er samfélagið í hættu. Þá er líka meiri þörf á því en á nokkrum öðrum tímum að menn gangi í sig og geri sér grein fyrir því hvað þeir vilja búa við persónulega og hvernig þeir vilji að samfélag þeirra sé, og hlynni síðan að því sem þeir sannfærast um að sé gott og gilt og stuðlað geti að almennri velferð.

Einn liður í því er að menn taki ákvörðun á réttum tíma varðandi lífsstefnu og helgi sér takmark sem þjónar þeim vel sem einstaklingum og styrkir samfélag þeirra um leið. Í því gilda þau sannindi, að maðurinn einn er ei nema hálfur, með öðrum er hann meiri en hann sjálfur. Fyrir atbeina annarra og samskipti við gott fólk, opnast oft í okkur uppsprettur nýrra hæfileika og þannig þroskumst við sem einstaklingar fram til þess að finna aukna þörf í sálum okkar til að veita blessun inn í annarra líf.

Það gefur sanna ávexti, jafnt inn í líf einstaklinga sem samfélags og veitir hverjum manni sem þannig getur tekið á málum, hugarfarslega gleði þeirrar fullvissu, þegar dregur að lokum lífsgöngunnar, að vita  - að þrátt fyrir allt - hafi hann ekki lifað til einskis !

 

 

Að rita loforð sín á vatn !

Á einhverjum samningafundi Sioux-indíána og fulltrúa bandarískra stjórnvalda á höfðinginn Mahpiua-Luta eða Rauða ský að hafa sagt, að loforð hinna hvítu væru rituð á vatn..........!  Með öðrum orðum, þau héldu ekki, þau væru svikin - stundum strax eftir gerðan samning !

Íslenska þjóðin virðist vera í sömu stöðu, gagnvart nánast hverjum þeim stjórnmálaöflum sem með völdin fara í þessu landi, og Sioux-indíánar voru gagnvart fulltrúum Bandaríkjastjórnar á sínum tíma. Loforð eru gefin fyrir kosningar, en þau eru rituð á vatn og eftir kosningar kemur haldleysi þeirra fljótt í ljós.

Sveitarstjórnarmenn innan sjálfstæðisflokksins virðast sárir og reiðir út af meintum svikum forustu flokksins gagnvart gefnum kosningaloforðum, og hafa sumir slíkir tjáð sig í fjölmiðlum, að því er virðist mjög hneykslaðir, varðandi það efni. En er það nú víst að þeir séu eins sárir og reiðir og þeir látast vera, skyldi ekki geta verið að annað ráði yfirlýsingum þeirra eins og sakir standa ?

Eru ekki sveitarstjórnarkosningar í vor ? Standa þessir fulltrúar ekki bara andspænis þeim tíma að þeir þurfa að gylla sig svolítið frammi fyrir kjósendum sínum ? Eru þeir ekki bara að vinna við það að skrifa sitt á vatnið ?

Það er ekki víst að mikið fari fyrir þessari vandlætingu þeirra eftir þær kosningar sem framundan eru og krefjast þess sýnilega, að þeirra mati, að þeir tjái sig ósátta við flokks-stefnuna !

Það er nú svo með þennan svokallaða íslenska sjálfstæðisflokk, að hann er, mér vitanlega, eini stjórnmálaflokkurinn í heiminum sem er beinlínis yfirlýstur flokkur allra stétta !  Í öðrum heimshlutum er í öllum þjóðfélögum barátta í gangi vegna margvíslegra stétta-andstæðna, en umræddur flokkur sem kennir sig við hugtak sem aldrei hefur verið hans, þykist hafa fundið lausnina á því hvernig hægt sé að sameina alla landsmenn, fólk úr öllum stéttum, í eitt stjórnmálalegt kærleiksbandalag !

En sú hugsun sem ræður þar að baki, hefur alla tíð verið fölsk og skrifuð á vatn ! Það er ekki hægt að tjalda flokki sem þjónar öllum jafnt ! Kristur sjálfur sagði á sínum tíma hér á jörð, að menn gætu ekki þjónað Guði og Mammon !

Og ég hef miklu meira en rökstuddan grun um að sjálfstæðisflokkurinn sé öllu hallari undir þann síðarnefnda og öll þau þjóðfélagslegu mismununartól sem honum fylgja. Þó að einhverjir kunni að vera í þessum „flokki allra stétta" sem vilja fylgja kristnum gildum, hafa hugmyndir í þá átt - eins og vitað er - ekki átt miklu gengi að fagna sem tillögur á flokksþingum. Það er einfaldlega vegna þess að staðreyndin er sú, að hagsmunir flokkseigendafélagsins, sem ráða viðvarandi stefnu flokksins, fara ekki saman við kristin gildi !

Menn geta til dæmis ekki verið sannir bræður litla mannsins á götunni og flegið hann inn að skinni um leið ! Maður getur ekki verið peningaprins við hirð Mammons og um leið sóknarnefndarformaður í kristinni kirkju ? Enginn getur sinnt báðum þeim hlutverkum samtímis af heilindum, í öðru tilfellinu er og hlýtur að vera um fals og yfirskin að ræða !

En margir sjálfstæðismenn virðast segja með framferði sínu, að mál hafi þróast langt umfram það sem Kristur hafi séð fyrir, svo að nú á tímum sé það ekkert mál fyrir sæmilega greindan og góðfúsan mann, og sérstaklega þó ef hann er flokksbundinn í sjálfstæðisflokknum, að þjóna bæði Guði og Mammon og það svo að báðir séu að öllum líkindum sáttir við tilhögun mála !

Þetta er náttúrulega byltingarkennd afstaða og það hjá mönnum sem alla tíð hafa tjáð sig mjög andvíga öllum byltingum. En Saddúkear sjálfstæðisflokksins hafa aldrei séð neitt athugavert við tækifærissinna-framkomu og hagsmunalega tvöfeldni. Menn með slíkan hugsunarhátt hafa alla tíð sleikt sig upp við veraldlegt vald, hvort sem það hefur verið rómverskt, danskt, breskt eða bandarískt og um leið talið sig eiga nánast heilaga samleið með Guði !

En sjálfstæðisflokkurinn á auðvitað fyrst og síðast samleið með Mammonsdýrkun fjármagnseigenda og peningafurstum veraldarhyggjunnar. Þó að einhverjir fulltrúar aflaminni stétta álpist jafnan til að styðja flokkinn á misskildum forsendum, er Rockefeller-andinn þar allsráðandi og flokkurinn auðvitað stofnaður sem tilbeiðslutæki í hans þjónustu.

Og hvað þá ? Þarf það að koma einhverjum á óvart að loforð slíkra þjónustumanna, hvort sem þeir eru í sjálfstæðisflokknum eða hliðstæðum samstjórnarflokki, séu rituð á vatn og haldi ekki ? Mammonsvald er aldrei og getur aldrei orðið loforðavænt, og þeir sem hlýða því og ganga fram í þjónustu við það, geta aldrei verið trúverðugir menn orða sinna. -Tilgangurinn helgar meðalið - er þeirra forskrift og þannig hefur það alltaf verið !

Er ekki löngu orðið tímabært að menn skilji þessar staðreyndir og horfist í augu við hlutina eins og þeir eru ? Þjónustufulltrúar Mammonsafla munu alltaf rita loforð sín á vatn !

 

Friðlaus heimur - eins og áður !

Það hitnar enn í kolunum í veröldinni þó 21. öldin sé gengin í garð, hin gullna öld friðarins, eins og menn sögðu um aldamótin síðustu. „Upplýst fólk - í samtíðinni miklu og einstöku - stendur ekki í styrjöldum", var sagt í aldamótavímunni, „nú vitum við betur ! Engin stríð framar, aðeins friður" !

En hvað gerðist 11. september 2001 sem forréttur hinnar friðsælu aldar ? Og hvernig hafa mál gengið síðan, stríð og stríð, dráp og dráp, viðbjóður á viðbjóð ofan, alveg eins og alltaf hefur verið. Það eina sem hefur eitthvað breyst er að nú eru allir sem standa í styrjöldum og bardögum sagðir vera að bjarga, hjálpa, liðsinna, gera gott, þó blóðferillinn sé sá sami og glæpaferlið síst minna. En þörfin á blekkingum virðist vera orðin margföld á við það sem hún var.

Við sjáum dæmin um björgunarstörfin út um allt. Jafnvel íslenska sérsveitin er búin að bjarga heilu blokkarsamfélagi og líklega með lágmarks fórnarkostnaði !

Bandaríkjamenn voru að bjarga og hjálpa í Abu Ghraib í Írak, í Dasht el Leili í Afghanistan og víðar, enda annálaðir sem hinir miklu frelsishermenn heimsins !

Og það hefur svo sem gerst fyrr, ekki bara um síðustu aldamót, að menn hafi talað um stríðslausan heim. Árið 1919 sátu sigurvegararnir og heimsherrarnir í Versölum og sögðust vera að leggja grunninn að nýrri framtíð fyrir mannkynið ! Síðasta stríðið var sagt að baki og friður einn framundan ! En hvernig fór ?

Sá eini sem meinti eitthvað með því sem hann sagði var fyrr en nokkurn varði svikinn af sinni eigin þjóð. Allt sem hann sagði og barðist fyrir, var nefnilega einskis metið af fjármálamafíunni sem þá þegar var farin að ráða flestu í Bandaríkjunum. Og Wilson forseti missti heilsuna í baráttunni fyrir hugsjón friðarins, hugsjóninni um Þjóðabandalagið sem var undanfari Sameinuðu þjóðanna !

 Síðan hefur varla verið á þann ágæta mann minnst og síst af öllu í Bandaríkjunum. Og Þjóðabandalagið var eyðilagt, nánast í fæðingu, og  af hverjum ? Af Bandaríkjunum, af Bretlandi og Frakklandi, ríkjum sem vildu ekkert alþjóðavald í milliríkjamálum, heldur fá að ráða þar hlutunum að eigin geðþótta ! Og stefnan sem þessi ríki tóku í málefnum heimsins var ekki í þágu friðar heldur stríðs.

Spánarstyrjöldin sýndi bresk og frönsk stjórnvöld í sinni verstu mynd. Þar var leynt og ljóst byggt undir sigur fasista á Spáni og framvinda mála þar sannfærði Hitler meira en nokkuð annað um að hann þyrfti ekki að hafa áhyggjur af Bretum og Frökkum varðandi þá nýju uppskiptingu á heiminum sem hann hafði í huga !

1945 var svo annað heimsstríð að baki, bein afleiðing þess fyrra, og Sameinuðu þjóðirnar voru settar á legg, en ekki sem trúverðug samtök, nei, nei, öllu heldur sem strengjabrúða Vesturveldanna og þá sér í lagi Bandaríkjanna. Þjóðabandalagið gamla var endurvakið í nýrri mynd en fljótlega eyðilagt á sama hátt og fyrr. Aðalstöðvar S.Þ. voru settar niður í New York, líklega til þess að þær væru nógu nærri áhrifa-veitunni.

Ég hefði reyndar talið það mun eðlilegra, miðað við þá stefnu sem þá þegar var hönnuð fyrir samtökin, að aðalstöðvarnar hefðu bara verið hafðar í bakherbergi í Pentagon. Það hefði líklega verið enn skilvirkara fyrir skrattakollana sem réðu ferðinni hjá S.Þ. ( Sérgæskuþjónustunni) !

„ Sjö ár í þjónustu friðarins" nefndi Trygve Lie, fyrsti aðalritari S.Þ. víst ævisögu sína. Einhverjir kynnu nú að hafa nokkuð aðrar hugmyndir um þá þjónustu !

Sú þjóð sem hélt stærstu þjóð heimsins frá Sameinuðu þjóðunum í tæpan aldarfjórðung  var áreiðanlega ekki að hugsa um Sameinuðu þjóðirnar sem friðarvettvang fyrir mannkynið, þar sem hægt væri að leysa úr deilumálum. Þar réði önnur og verri afstaða eins og margsannast hefur. Og hvenær skyldi einhver af þeirri þjóð hins babylonska yfirhroka verða dæmdur fyrir stríðsglæpi eða önnur brot gagnvart alþjóðalögum og mannréttindum ? Það verður líkast til seint því þeim leyfist ALLT !

Og 21. öldin verður að öllum líkindum blóðugri í sögu mannkynsins en fyrri aldir. Og það má mikið vera ef það verður ekki síðasta öldin, því það eru ekki bara stríðsátökin sem munu halda áfram, heldur er búið að herja svo mikið á Móður jörð að öflin sem hafa haldið henni á réttum kili hingað til eru stórlega að raskast vegna ágangs mannanna og græðgi og þær náttúruhamfarir sem framundan eru verða engu líkar. Þær munu koma og það er aðeins spurning um tíma !

En stórveldi heimsins fara engu að síður sínu fram nú eins og fyrr og skeyta engu um hættumerkin sem farin eru að blikka víða varðandi kolrangan heimsbúskapinn !

Og það er sannarlega ljóst að íslenska stórveldið er hreint ekki barnanna best í yfirstandandi skrípaleik skammhyggjunnar. Það lætur utanríkismálaráðherra sinn kalla rússneska sendiherrann á teppið og skamma hann fyrir Úkraínumálin og Krímsskagadeiluna. Og þar á ofan er íslenska utanríkismálanefndin  þegar farin að ræða málið, en hún er margreynd eftir alla reynsluna frá Davíðstímanum þegar hún var ekki höfð með í ráðum. 

Svo það verður sjálfsagt stutt í að sérsveitin verði kölluð út, þaulæfð eftir blokkarbardagann á aðventunni, og gott ef íslensku varðskipin verða ekki send austur á Svartahaf til liðs við öll þessi 12 herskip sem mynda úkraínska flotann !

Já, það má segja að það hitni í kolunum, og það á nýhafinni „öld friðarins"!

 

Hinsegin heimur ?

Það sýnist margt hinsegin í heiminum í dag. Fjöldi fólks virðist orðinn svo leiður á lífinu, eins og það hefur lengstum verið, að það sýnist allt vilja til vinna að hafa það hinsegin.

Það virðist segja ergilega við sig sjálft og aðra: „ Ég vil ekki hafa þetta svona, ég vil hafa það hinsegin !"  - eða:  „ Ég vil ekki vera svona lengur, ég vil vera hinsegin !" Og þar sem það er líklegast mannlegur réttur að hver fái að vera það sem hann vill vera, virðist samfélagið vera að leysast upp í frumeindir alfrelsisins !

Og þannig virðist það sem sagt hin alfrjálsa ætlun og meining hins alvitra nútíma, að stefna inn í framtíðina með hinsegin sögu, hinsegin menningu og hinsegin trú !

Og til þess að svo geti orðið, þarf náttúrulega að umbreyta flestum ef ekki öllum fyrri gildum, það þarf, eins og það er kallað, að leiðrétta söguna, menninguna og trúna fyrir þessa allt umlykjandi nýju sýn á mannlífið. „ Allt verður að vera hinsegin" er sýnilega kjörorð dagsins !

Það er því sýnilega stefnt að því að veraldarvæða tilvistarhringinn í gegnum hinsegin daga og hinsegin nætur. Það virðist eiga að skapa hinsegin réttlæti og hinsegin sannleika. Það stefnir í að andrúmsloftið verði fyllt af hinsegin anda  og ef einhver dirfist að segja: „Svona,svona " ;  þá verður svarað höstugt og afgerandi : „ Það á ekkert að vera svona, það á allt að vera hinsegin !"

Og uppeldisfræðslan verður sjálfsagt að vera einhvernveginn hinsegin, listin verður að gera sig hinsegin, bókmenntirnar verða að skrifast hinsegin og tónlistin verður að hljóma hinsegin. Allt verður að leggjast undir hina nýju aðferðafræði í smáu sem stóru, svo að mannkynið þrífist betur í alfrelsinu. Og þá á víst ekkert að verða leiðinlegt lengur, ekki þegar allt sköpunarverkið fer að hlýða hinu nýja gangverki sem á í öllu að ganga fyrir hinsegin þörfum !

Sjálf sólin fer líklega bráðum að verða hinsegin og tunglið vill áreiðanlega ekki vera síðra og tekur sér eflaust líka hinsegin stöðu !

Mikla afbragðs framtíð hlýtur veröldin að eiga fyrir sér þegar hún verður öll farin að dansa eftir hinsegin nótum, þegar ekkert er lengur svona, heldur allt hinsegin, -  en reyndar ekki alveg allt, því aldrei verð ég með í þeim dansi !