Ofbeldisverk bandarískra lögreglumanna !

Það gerist alltof oft að bandarískir lögreglumenn reynast sekir um vítaverð ofbeldisverk og stundum er eins og það að grípa til byssunnar sé jafn sjálfsagt og það þótti í villta vestrinu á síðari hluta nítjándu aldar. Það virðist ekki vera mikil tilhneiging að rannsaka mál eða vita hvernig aðstæður eru, það er eins og það séu iðulega fyrstu viðbrögð laganna varða að hefja skothríð !

Og býsna oft er það svo, að það fólk sem verður fyrir þessu ofbeldi, af hálfu lögreglumanna í Bandaríkjunum, tilheyrir minnihlutahópum. Þar virðist helst um að ræða fólk sem virðist hreint ekki eiga að fá að njóta eðlilegra frelsiskjara í margyfirlýstu landi frelsisins ! Hvítir lögreglumenn eru oft sakaðir um kynþáttahatur enda virðist meðferð þeirra á svörtum samborgurum iðulega vera talsvert meira í ætt við suður afrísku apartheid stefnuna en mannréttindaákvæðin í hinni margrómuðu bandarísku stjórnarskrá.... Það eru víða falleg orð höfð uppi við en veruleikinn er oft allur annar og verri !

Það er eins og andi Ku Klux Klan svífi enn víða yfir vötnum í bandarísku samfélagi og það ætlar að ganga þar seint að fá þann yfirlýsta skilning viðurkenndan, að borgarar landsins eigi að búa við jafnan rétt án tillits til húðlitar. Sumir hafa gengið svo langt að spá því, að óeirðir vegna mismununar og ójafnaðar muni fyrr en síðar valda meiriháttar átökum í Bandaríkjunum og jafnvel eyðileggja þetta mikla sambandsríki innanfrá !

Það er vel hugsanlegt að svo geti farið, ef borgaraleg mismunun heldur áfram með sama hætti og hingað til. Alríkisyfirvöldin virðast alltaf sein til að taka á slíkum málum og oft er sem ákveðið áhugaleysi liggi þar að baki. Slíkt kann ekki góðri lukku að stýra og fátt virðist vera að breytast í raun þó toppstykkið fái kannski um tíma að vera svart !

Sem fyrr segir, eru þau farin að verða nokkuð mörg, ofbeldisverkin sem unnin hafa verið af lögreglumönnum í Bandaríkjunum, og sjaldnast hefur verið gert mikið í því að rannsaka slík mál vandlega og taka á þeim með þá hugsun að leiðarljósi að fyrirbyggja að þau endurtaki sig. Oftast virðist tilhneigingin vera sú að þagga mál af þessu tagi niður og sleppa þeim lögreglumönnum sem brotið hafa af sér í þessum efnum. Að lúberja menn með þeim hætti sem gert var við Rodney King eða skjóta unglingsdrengi úr vissum þjóðfélagshópum á færi, virðast ekki vera taldir svo miklir glæpir - af sumum stjórnvöldum þar vestra, að refsa beri fyrir þá !

Oft hefur því verið haldið fram að ofbeldishneigðir einstaklingar sækist eftir að komast í lögregluna, til að geta þjónað eðli sínu undir vernd laganna. Það kemur víða fram í vestramyndum að býsna margt er oft líkt með glæpamönnunum og lögreglumönnunum. Skyldi það ekki hafa verið nokkuð í takt við veruleikann sjálfan og innfæddum framleiðendum slíkra mynda vera nokkuð vel kunnugt um hvernig bandarískar aðstæður hafi verið og séu kannski enn í slíkum efnum ?

En þó breytnin sé ef til vill í mörgu hliðstæð, er ofbeldi lögreglumanna hinsvegar lögvarið og ekki ótrúlegt að margir hafi komist upp með ótilhlýðilega framkomu með því að skipa sér í raðir lögreglumanna og níðast síðan á samborgurum sínum í nafni laganna !

Slíkt þekkist auðvitað víðar en í stjörnuríkjunum, en ef bandaríska lögreglan hefði verið og væri til fyrirmyndar með þessa hluti, hefði það átt að geta skilað sér til eftirbreytni um allan heim. Slíkt er áhrifavald Bandaríkjanna og hefur lengi verið. Að minnsta kosti hefur aldrei vantað að nógir séu til að apa eftir flestum þeim ósiðum sem átt hafa upphaf sitt þarna vestra og farið síðan hamförum um allan heim, sumir af því tagi að það hefur orðið öllu mannkyni til skammar !

Almennt er talið að óeirðirnar í Los Angeles þar sem 53 manneskur voru drepnar og yfir 2000 manns særðust, meira en 7000 eldar brutust út og fjárhagsskaði varð upp á meira en milljarð dala, hafi orsakast af misþyrmingum lögreglunnar á Rodney King. Kalla þurfti hervald til svo hægt væri að stilla til friðar. Slíkar afleiðingar getur það haft þegar nokkrir menn í ábyrgðarstöðum, varðandi það að halda uppi lögum og reglu, hegða sér þveröfugt við það sem þeir ættu að gera !

Á netinu er hægt að nálgast lista yfir tilfelli lögregluofbeldis í Bandaríkjunum, þar sem unnt er að gera sér nokkra hugmynd um það hvað þetta eru mikil vandamál þar og hvernig yfirvöld vestra hafa hingað til brugðist við þeim. Eftir reynslunni að dæma virðist ólíklegt að lögreglumenn og aðrir í ábyrgðarstöðum þar séu mjög meðvitaðir um þá staðreynd að – með lögum skuli land byggja - !

Lögreglumenn sem eru alvopnaðir, ganga með manndrápsvopn dags daglega við störf sín, munu alltaf í einhverjum tilfellum fremja ofbeldisverk. Það er reynslan og hér á Íslandi mun það ekki verða á neinn hátt öðruvísi. Því er það stór liður í því að halda réttu og manneskjulegu sambandi milli lögreglunnar og borgaranna að forðast villta vesturs uppstillingar af öllu tagi !

Ef sérstakt hættuástand skapast, er sjálfsagt að hafa sérsveit til staðar sem getur gripið inn í. En slík sveit þarf líka að vera þannig úr garði gerð að þar sé full virðing borin fyrir mannslífum og reynt með öllum ráðum að forðast það að drepa menn því slíkt framferði skapar sár í samfélaginu, sár sem gróa seint eða aldrei !

Vonandi berum við Íslendingar gæfu til að halda samfélagi okkar sem lengst fjarri þeim ófögnuði sem fjallað er um í þessum pistli!