Um einn meðalmanninn sem loginn var upp í leiðtogastöðu !

 

 

Dwight D. Eisenhower var hershöfðingi, en hann var kannski eitthvað ögn manneskjulegri en margur annar í slíkri stöðu. Kannski vegna þess að hann var aldrei beinn þátttakandi í vígvalla-átökum. Engum hefði dottið í hug að kalla hann Old Blood and Guts eins og Patton var kallaður, enda mennirnir eins ólíkir og frekast mátti verða !

 

Þegar Eisenhower var orðinn forseti Bandaríkjanna, lét hann vonda framvindu mála að mestu afskiptalausa og vildi líklega vera sem mest laus við leiðindin sem fylgdu, því arfleifð Trumans var alls ekki góð. En nánustu samstarfsmenn hans voru af allt annarri manntegund og engir friðarvinir. Eisenhower virtist aldrei átta sig á því að hann var bara leiksoppur í annarra höndum !

 

Menn eins og Dullesbræður, Richard Nixon og fleiri slíkir fóru mikinn á þeim tíma og lögðu sjaldan nokkuð uppbyggilegt til málanna. Þeir voru nefnilega hugar-farslega heilaþvegnir og alfarið í krossferð gegn ægilegustu ógn allra tíma – sjálfum heims-kommúnismanum !

 

En Eisenhower greyið, aumingja karlrolan, þekkti lítið inn á pólitík. Hann geispaði bara á pólitískum langloku-fundum og virtist oftast hundleiður á málastappinu og hefur líklega iðulega bara sagt ergilega : ,, Æi, þið sjáið bara um þetta, strákar !“ Og það gerðu þeir, en oftast allri framvindu heimsmála til ófarnaðar, enda ekki við öðru að búast af þeim, steingerðum haukum og harðlínu-mönnum þess tíma !

 

Valdatími Eisenhowers var - ekki síst þar af leiðandi - vondur tími fyrir heiminn. Þá keyrðu bandarísk yfirvöld sig til fulls upp í heimsvaldagírinn á rómverska vísu. Hinn værukæri skrifborðs-hershöfðingi lét hina ófriðsömu aðstoðarmenn sína um alla framvindu mála og fylgdist varla með. Hann var í golfi og hinu og þessu sem var honum til yndis og honum miklu ánægjulegri mál en að tryggja heilbrigða stöðu heims-málanna. Hann gerði sjálfan sig þannig að peði í valdataflinu og allt of talhlýðnu toppstykki. Honum reyndist það, þegar fram í sótti, ekki einu sinni fært að losa sig við Nixon sem varaforseta sinn þegar hann vildi það !

 

En Eisenhower sagði stundum í óvitaskap sínum ýmislegt sem var mun heiðarlegra en það sem bandaríska ríkiskerfið vildi að sagt væri. Hann lét til dæmis út úr sér við stríðslokin, að Japanir hefðu verið reiðubúnir til að gefast upp og það hefði alls ekki verið nauðsynlegt að ráðast á þá með þessum hræðilega hlut, og átti þá við kjarnorkusprengjuárásirnar alræmdu. Umrædd orð hans mátti lesa á sýningu í Smith-sonian safninu í Washington fyrir nokkrum árum svo þau segja sitt enn í dag !

 

En það breytir því ekki, að í nafni Eisen-howers forseta síðarmeir, var nokkrum sinnum hótað að beita kjarnavopnum og sumir eftirmenn hans hugleiddu líka að grípa til þeirra. Valdamenn eru sjaldan sjálfum sér samkvæmir og sumir frjósa á verstu augnablikum, ekki síst í Banda-ríkjunum. Það gæti þessvegna átt eftir að fara með þennan heim út í tómið !

 

Dwight D. Eisenhower var tilþrifalítill forseti og í raun tilþrifalítill maður. Hann var sérstakur skjólstæðingur George C. Marshalls formanns bandaríska herráðsins og síðar utanríkisráðherra og varnarmálaráðherra Bandaríkjanna, og sennilega hefur hann verið útnefndur yfir-hershöfðingi Bandaríkjanna á vígstöðvunum í Evrópustríðinu, í heimsstyrjöldinni síðari svo til eingöngu af þeirri ástæðu að hann var í uppáhaldi hjá Marshall og sérstakur vikapiltur hans !

 

Marshall hafði mikil völd á þeim tíma og naut þá áreiðanlega töluvert meira álits en hann stóð undir. Það kom meðalmanninum Eisenhower til góða. Marshall er einn af þeim ömurlegu einstaklingum sem hafa fengið friðarverðlaun Nóbels á algjörlega óboðlegum forsendum - aðeins spilltri, vestrænni pólitík !

 

Sagan sýnir mörg dæmi þess að sumum hefur verið hampað langt umfram það sem verðleikar buðu upp á. Þannig var það líka með Montgomery og kannski var það þessvegna sem ,,Ike“ og ,,Monty“ þoldu ekki hvorn annan til lengdar. Þeir hljóta nefnilega að hafa vitað innst inni að þeir voru bara litlir karlar. Ike sá litla karlinn í Monty og Monty sá litla karlinn í Ike. Hvorugur þoldi að horfa í slíkan spegil. En fyrir ýmsar undarlegar aðstæður verða sumir heimsfrægir, þó aldrei hafi þeir verið nein stórmenni og raunar haft afskaplega lítið til að bera í slík hlutverk !

 

En Eisenhower var samt afskaplega annt um orðstír sinn. Sagt er að ljósmyndari hafi fylgt honum nánast í öllu hans ferli, nema á klósettið. Myndir af honum áttu að undirstrika mikilvægi hans sem leiðtoga og gerðu það líklega meðan menn trúðu goð-sögninni !

 

En raunveruleikinn var þó aldrei eins glæstur og haldið hefur verið fram. Áróðurinn bar þar sannleikanum sem oftar ekki gott vitni og við þekkjum hvernig fjölmiðlablekkingar rústa skynsemi manna enn þann dag í dag með skelfilegum af-leiðingum; gera jafnvel svartan sorann hvítan sem mjöll !

 

Það eru margir af Eisenhowers taginu á kreiki í dag, meðal leiðtoga heimsins, menn sem halda að þeir séu toppstykkin, en eru oftast betri framvindu mála til bölvunar á flestan hátt. Við sjáum það, að margir slíkir menn hljóta að vera kosnir í valdastöður gegnum vitleysu allrar vit-leysu, og þá er ekki von að vel fari !