Donnahyskið í Alþýðubandalaginu !

 

 

 

Þegar Alþýðubandalagið var endanlega látið taka við af Sósíalistaflokknum, héldu margir að það myndi halda uppi þeim skelegga málflutningi sem einkennt hafði Sósíalistaflokkinn og unnið meiri og betri sigra fyrir íslenskan almannahag en nokkur annar íslenskur stjórnmálaflokkur hafði gert og hefur gert !

 

En Alþýðubandalagið var fyrst og fremst útþynnt útgáfa af Sósíalistaflokknum og það kom fljótt í ljós. Hin nýja útgáfa var því aldrei fær um að vinna starf sitt með jafn heilsteyptum hætti og fyrirrennari þess. Alþýðubandalagið gat aldrei unnið neina viðlíka sigra og Sósíalista-flokkurinn. Það hafði ekki burðina til þess !

 

Fyrstu árin eftir flokksstofnunina þótti þó starfsemin nokkuð markviss, einkum í verkalýðsmálunum og nokkrir sæmilega beittir forustumenn virtust vera fyrir hendi í flokknum. En brátt fór einhver samkeppnisandi að spilla þar samstöðu og hugsjónirnar að dvína við ásókn eigin-gjarnra sjónarmiða og framalöngunar. Fyrri og betri samstaða frá tímum Sósíalista-flokksins virtist heyra sögunni til. Þó var reynt að halda horfi, einkum líklega á formannsárum Ragnars Arnalds, en það var samt annar andi kominn í bæinn, sem ekki þótti sérlega góður og olli traustum eldri félögum vaxandi áhyggjum !

 

Skemmst er svo frá því að segja, að flokkurinn færðist á nokkrum árum frá því að vera nokkuð stefnufastur verkalýðs-flokkur í það að verða menntamanna-flokkur, með tiltölulega óskýra stefnu. Sumir fóru að kalla Alþýðu-bandalagið á þessum árum kennaraflokk og vissulega ekki að ástæðu-lausu. Kennarar virtust þar í margra tuga tali og misjafnir að manngæðum !

 

Hefði Alþýðubandalagið getað verið það sem það hefði átt að vera, sannur og trúverðugur arftaki Sósíalistaflokksins, hefði til dæmis maður eins og Ólafur Ragnar Grímsson varla orðið þar formaður og þaðan af síður Margrét Frímannsdóttir. Ólafur var náttúrulega fyrst og fremst bara egóisti eins og hann hefur alltaf verið og Margrét var afskaplega innihalds-laus krati !

 

Ég undraðist alltaf tilvist sumra manna í Alþýðubandalaginu. Ég þekkti þá og vissi hvernig þeir voru. Hvað voru þeir að gera í Alþýðubandalaginu, gallharðir eiginhags-munamenn og sérgæðingar ? Aðild þeirra að flokknum var ekki góðs viti, þeir fluttu ekkert gott með sér inn í flokksstarfið. Þeir voru þar eins og minkar í hænsnakofa og skemmdarverkamenn gagnvart öllum hugsjónum !

 

Stjórnmálaflokkar eru helst eyðilagðir innanfrá. Og Alþýðubandalagið var eyðilagt innanfrá. Það lögðu býsna margir sitt til í það niðurrifsverk. Þó að nokkuð margir þeirra manna færu svo í Samfylkinguna, voru þeir í sjálfu sér engir sam-fylkingarmenn, þeir voru bara ómerkilegir tækifærissinnar. Eins þeir sem hlupu yfir til Framsóknar og þóttust áfram félags-hyggjumenn. Þeir voru það ekki, þeir voru bara á framaveiðum fyrir sjálfa sig !

 

Jónas Árnason segir í skemmtilegri viðtalsbók, að honum hafi fljótt ógnað hvað margir donnar hefðu verið í Alþýðu-bandalaginu. Það voru þessir eigin-hagsmuna-ránfuglar sem voru þar bara á veiðum fyrir eigin hag. Jónas kallaði þá donna. Það var afleiðsluorð af hugtakinu prímadonni, sérgæðingur. Hann sagði að það hefðu að vísu verið til donnar í Sósíalistaflokknum, en þeir hefðu verið fáir og þeir hefðu ekki komist upp með mikið múður þar. En í Alþýðubandalaginu komust þeir upp með allt of mikið og fóru ekki með veggjum. Það voru fyrst og fremst óheilindamenn og óbermi af slíku tagi sem eyðilögðu að lokum flokkinn !

 

Að sjálfsögðu vantaði ekki donnana í hina flokkana, en það þurfti ekki að koma neinum á óvart. Landsfundur íhaldsins hefur alltaf verið mesta donnadýrkunar-athöfn landsins. Hinsvegar var sem fyrr segir ekki mikið svigrúm fyrir donna-sérgæðinga í Sósíalistaflokknum. Þeir sem urðu uppvísir þar að slíkum tilburðum misstu fljótt tiltrú og traust og flæmdust úr flokknum og höfnuðu oftast hjá krötum, þó þar vantaði sosum ekki donnana. Nokkrir munu hafa leitað á náðir Framsóknar en þeir voru ekki margir. Þar var nefnilega meira en nóg af donnum fyrir !

 

Það segir sig sjálft að gráðugir eigin-hagsmunamenn eiga enga samleið með félags-hyggjumönnum og ættu ekki að finnast í þeirra hópi. Og eftir því sem slíkum mönnum fjölgaði í Alþýðubanda-laginu, fjaraði stöðugt undan hugsjónum flokksins, félagshyggjusjónarmiðum hans og allri varnar-stefnu hans fyrir almannahag. Það var mjög ógæfulegt ferli og bar í sér sviksemina og þá uppdráttarsýki sem gekk loks að öllu heilbrigðu dauðu í flokknum !

 

Svo til allt forustuliðið var undir lokin eiginlega orðið donnakyns og stóð ekki lengur fyrir neitt nema persónuleg hags-munaatriði og sífellt meðfylgjandi frama-pot. Hjörleifur Guttormsson reyndi um skeið nánast einn að berja í brestina, en uppskar bara óvinsældir innan flokksins og var sakaður af donnahyskinu um ein-strengingshátt og harðlínuviðhorf í öllum samskiptum. En Hjörleifur var sá bógur að hann varð ekki svo glatt keyrður í kaf !

 

En síðast skriðu flestir forustumenn Alþýðubandalagsins yfir í Samfylkinguna, nema Hjörleifur. Sumir þeirra skömmuðust sín þó eftir á fyrir aumingjaskapinn og yfirgáfu krata-söfnuðinn. Þeir fóru svo nokkru síðar í Vg eða gerðust sendiherrar, jafnvel fyrir atbeina pólitískra fjenda sinna sem vildu ólmir hjálpa þeim til að dvelja sem mest erlendis !

 

Aðrir sem kunnu enganveginn að skammast sín, snöruðu sér beina leið yfir í kapitalismann og frjálshyggjuna, fylltust græðgi og siðleysi, og fóru að moka inn gróða fyrir einkabisniss og allskyns dularfull almannatenglastörf, og gerðust jafnvel gullvægar auglýsinga-raddir fyrir verslunarauðvaldið í Reykjavík. Þar kom best í ljós fyrir hvað hjörtu þeirra höfðu alltaf slegið !

 

Það væri fróðleg lesning, ef gefin væri út bók um feril alls þessa falska donnaliðs, eftir að það sveik Alþýðubandalagið og gekk af því dauðu !