Leita í fréttum mbl.is

Nokkur orđ um guđföđur Nató !

 

 

 

 

James Forrestal hét mađur sem var um skeiđ flotamálaráđherra Bandaríkjanna, hann tók viđ er Frank Knox dó 1944. Forrestal var síđan fyrsti svonefndi varnarmálaráđherra Bandaríkjanna og ţótti frá byrjun afskaplega fjandsamlegur Sovétríkjunum. Ţađ var á ţeim árum sem Harry Truman var tekinn viđ sem forseti ţar vestra, en eins og almennt er vitađ en yfirleitt ekki talađ um, var Truman aldrei fćr um ađ vera forseti Bandaríkjanna !

 

Truman var bara lítill, hrćddur mađur sem tók viđ starfi sem hann var enganveginn fćr um ađ gegna. Sá sem var fyrirrennari hans ţótti mikilhćfur mađur, en hann tók skyndilega upp á ţví ađ deyja, en hafđi alveg gleymt ţví ađ setja Harry inn í málin, ţví hann taldi sennilega ađ ţađ ţjónađi litlum tilgangi. Svo Truman varđ ađ taka viđ, eins og Eleanor Roosevelt sagđi honum blátt áfram og umsvifalaust : ,,Nú er komiđ til ţinna kasta Harry, ábyrgđin er núna á ţínum herđum !“

 

Og Truman, óhćfur til ábyrgđar og titrandi á taugum, byrjađi nánast sinn feril á ţví ađ láta varpa tveimur kjarnorkusprengjum á Japan, sennilega svona til ađ vara Rússa viđ ţví ađ Bandaríkjamenn ćttu slík vopn. Hershöfđingjarnir voru líka ólmir í ađ prófa ţau og voru eins og börn međ nýtt leikfang !

 

Ţessi nokkur hundruđ ţúsund óbreyttu borgarar sem drepnir voru í ţessum ómannlegu og óţörfu árásum virtust hreint aukaatriđi. Ţar međ gerđu Bandaríkjamenn sig seka um glćp sem engin önnur ţjóđ hefur drýgt til ţessa, hvađ sem verđur. Síđan hefur Japan fylgt Bandaríkjamönnum í einu og öllu, eins og barinn hundur fylgir húsbónda sínum !

 

Auđvitađ vissu margir í bandaríska stjórn-kerfinu af veikri stöđu Trumans og vildu ráđskast međ greyskinniđ. George C. Marshall var einn af ţeim frekjudöllum, annar var Douglas MacArthur. Ţađ er auđvitađ töluvert matarmikil saga til af samskiptum ţessara manna, en ţađ er ekki efni ţessa pistils !

 

En víst er líka ađ James Forrestal hvíslađi mörgu í eyra Trumans forseta á ţessum árum, sem líklega var - efnislega séđ - óhollt fyrir báđa. Enda fór svo ađ lokum, eftir nokkuđ stormasöm samskipti undir ţađ síđasta, ađ Truman losađi sig viđ ţennan varnarmálaráđherra sinn, og hafđi vafalaust sínar ástćđur til ţess. Eftir ţađ fór Forrestal nánast lóđbeint niđur á viđ, hvađ andlegt ásigkomulag snerti !

 

En viđ ţessar óburđugu ađstćđur var Atlantshafsbandalagiđ einmitt stofnađ. Ţađ voru engin heilbrigđ skilyrđi til stađar viđ ţá fćđingu enda hefur afraksturinn löngum sýnt ţađ. Umskiptingur var leiddur til fćđingar og heimurinn varđ skiljanlega mun verri og vafasamari mannkynsbústađur fyrir vikiđ !

 

Svo gerđist ţađ, eftir nokkurn tíma í embćtti, Truman fór ađ halda ađ hann réđi viđ starf sitt. Ţá gekkst hann upp viđ valdiđ eins og litlir karakterar gera yfirleitt. Hann rak MacArthur sem dirfđist ađ véfengja vald hans og gekk á ýmsu í ţeirra skiptum. Ţó eru allar líkur á ţví ađ Truman hafi ekki átt annan kost en ađ láta MacArthur fara, en ţađ er önnur saga. Hér er hinsvegar meiningin ađ fjalla um James Forrestal, hinn brothćtta, guđföđur Nató !

 

Ţannig fór nefnilega, upp úr framan-greindri atburđarás, ađ Forrestal fékk einhverja slćmsku í toppstykkiđ og fór ađ truflast verulega. Geđveiki sú sem ásótti hann, gekk út á ţađ, ađ hann taldi sig vera í stöđugri hćttu fyrir ofsóknum óvina, nánar tiltekiđ Rússa. Ekkert gat linađ ótta og sálarkvalir mannsins, og svo fór ađ hann endađi ćvi sína 22. maí 1949 57 ára gamall, sem sjúklingur á geđsjúkrahúsi. Hann varpađi sér ţar út af 16. hćđ, ćpandi hástöfum, ađ Rússarnir vćru ađ koma. Jafnvel fyrrverandi varnarmálaráđherra Bandaríkjanna ţolir ekki slíkt fall. Svo aumingja Forrestal dó !

 

Geđveikin sem fór međ manninn, gćti alveg heitiđ Forrestalíska og hástig hennar og lokastig ţá Forrestalíníska. Ţađ sem einkum ţykir sérkennilegt viđ veiki ţessa eđa áráttu, er ađ hennar verđur helst vart í Bandaríkjunum og sumum löndum Vestur-Evrópu, eins og til dćmis á Íslandi. Annars stađar í heiminum fer lítiđ fyrir henni, enda fćrra ţar til stađar sem sviptir menn allri dómgreind af umrćddum orsökum !

 

Um tíma var James Forrestal talsvert dáđur og jafnvel talinn framsýnn stjórnmálamađur. Sem einn af frömuđum Nató var hann metinn mikils, en svo fóru jafnvel Bandaríkjamenn ađ taka eftir ţví ađ eitthvađ var ađ. Og ţegar ljóst var ađ toppstykkiđ í manninum var truflađ og dottiđ úr öllu rökrćnu sambandi viđ mannlega skynsemi, var reynt ađ ţegja yfir ţví sem lengst, svo ţađ skapađi ekki taugaveiklun í Atlantshafsbandalaginu, hinum nýfćdda valdatryggingar vonar-peningi Bandaríkjanna !

 

Á ţessum sama tíma vaknađi reyndar nokkuđ víđtćkur grunur um ţađ, ađ sumir ráđherrarnir í ţáverandi ríkisstjórn Íslands vćru eitthvađ smitađir af Forrestalísku, en aldrei fór fram nein endanleg skođun á ţví hvort svo hefđi veriđ, ţó ýmislegt ţćtti benda til ţess. Ţađ er náttúrulega enn ókannađ mál, ţví hvorki Ţór Whitehead eđa Valur Ingimundarson hafa gefiđ sér tíma til ađ rannsaka ţađ, líklega vegna anna viđ ţveröfugar og ţarfameiri rannsóknir !

 

Og nú virđist ýmislegt benda til ţess, ađ Forrestalíska eđa jafnvel Forrestalíníska sé á magnađri uppleiđ í forustuliđi Atlantshafsbandalagsins og veiki ţessi eđa vírus geti hugsanlega međ ţeim hćtti orđiđ mannkyninu öllu ađ fjörtjóni. Sumir telja sig nú ţegar sjá sjúkdómseinkennin á ýmsum Natótoppum og verđum viđ, sem enn berum hag mannkynsins fyrir brjósti, ađ vona ađ svo sé ekki !

 

En James Forrestal, guđfađir Nató, var ekki gćfusamur mađur í sínu lífi og varla forsendur til ţess eins og mađurinn var gerđur. Og menn geta spurt sig hverskonar fall ţađ verđi sem komi til međ ađ ríđa Nató ađ fullu ? Hvort ţađ verđi kannski svo alvarlegt, ađ ţađ muni hrifsa allan heiminn međ sér, af efstu hćđ hernađarlegrar ómennsku, niđur á grjótharđa gangstétt glötunarinnar ?

 


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Höfundur

Rúnar Kristjánsson
Höfundur er húsasmiður og býr á Skagaströnd.

Eldri fćrslur

Nóv. 2024
S M Ţ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (24.11.): 3
  • Sl. sólarhring: 128
  • Sl. viku: 837
  • Frá upphafi: 357105

Annađ

  • Innlit í dag: 3
  • Innlit sl. viku: 680
  • Gestir í dag: 3
  • IP-tölur í dag: 3

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband