Leita í fréttum mbl.is

"Alţjóđasamfélagiđ" ?

Á síđari árum hefur komiđ upp ţađ hugtak sem er fyrirsögn ţessa pistils - alţjóđasamfélagiđ ! Ţađ er ýmislegt sem liggur ađ baki ţví hugtaki sem ćtti ađ geta sagt okkur vissa hluti, ef viđ vildum á annađ borđ vega og meta mál og hugleiđa hvađ í gangi sé hverju sinni.

Á sínum tíma var Ţjóđabandalagiđ stofnađ og ţađ átti náttúrulega ađ vera rödd alţjóđasamfélagsins og trygging fyrir ţví ađ deilur milli ţjóđa leiddu ekki til stríđs. En á nokkrum árum lék evrópska stórpólitíkin ţetta bandalag ţannig, ađ enginn tók nokkurt mark á ţví ţegar fram í sótti.

Stórţjóđirnar sem stóđu ađ stofnun ţess, gengu á undan í ţví ađ grafa undan bandalaginu og ţađ var aldrei fćrt um ađ leysa nokkurn hlut. Bandaríkin sviku til dćmis Wilson forseta og stefnu hans eftir Versalafundinn 1919 og jafnframt hugsjón ţá sem Ţjóđabandalagiđ var byggđ á. Ţađ var vćgast sagt hrópleg framkoma !

1945 kom svo taka tvö ! Sameinuđu ţjóđirnar voru stofnađar og nú voru Bandaríkin ađ vísu međ, en ţađ breytti litlu varđandi ţá misnotkun stórveldanna sem tíđkađist strax frá byrjun innan samtakanna. Neitunarvald ţeirra innan Öryggisráđsins gerđi ţađ ađ verkum ađ stundum voru stríđ búin og afgreidd áđur en nokkuđ gat komist í gang innan ţessa „ćtlađa friđartćkis" mannkynsins !

Og ţegar komiđ var framyfir 1970 voru allir sem á annađ borđ vildu sjá og skilja, farnir ađ sjá og skilja ađ Sameinuđu ţjóđirnar voru bara eitt sýndarmennsku-prumpiđ í viđbót og vita gagnslausar varđandi heimsfriđarmál, enda ađ mestu pólitískt útibú frá Bandaríkjunum. Vonirnar sem risu á legg um 1945 höfđu fljótlega dáiđ hver af annarri, og eftir 1970 stóđ bara eftir risastórt skriffinsku-batterí, stađnađ og steingelt !

Og upp úr 1980 og einkum ţó eftir 1990 var fariđ ađ tala um alţjóđasamfélagiđ ! Ţađ átti ađ vera eitthvađ alveg nýtt fyrirbćri sem hreinsađi út allan sora í milliríkjasamskiptum og héldi heiminum stöđugum á rás friđarins. En eins og fyrri daginn komu sömu, gömlu meinsemdirnar fljótt í ljós. Bandaríkin gátu áfram gert hvađ sem ţeim ţóknađist og ţađ jafnvel í háheilögu nafni alţjóđasamfélagsins ! Íraksstríđiđ kom međ sínum skelfingum í Abu Ghraib og víđar, Afghanistanmáliđ fylgdi ţar á eftir međ fjöldamorđunum í Dasht-el-Leili og margskonar öđrum hryllingi, menn voru og eru kvaldir og pyntađir í Guantanamo og víđar o.s.frv. !!!

En Bandaríkin vinna allt sitt á ţurru, sama hvađ ţau gera. Ţau eru eina ríkiđ í heiminum sem hefur nánast alţjóđlegan réttindapassa upp á ţađ ađ ţau fremji ekki og geti ekki framiđ stríđsglćpi. Samt er ţađ svo enn í dag, eftir meira en 60 ára sögu kjarnorkuvopna, ađ Bandaríkin eru eina ţjóđin í veröldinni sem varpađ hefur kjarnorkusprengjum á annađ land, en slíkur verknađur er ekkert nema svívirđilegur stríđsglćpur í mínum huga. Rússadjöflarnir hafa haft slík vopn nánast jafnlangan tíma og aldrei notađ ţau ? Hvernig stendur á ţví, jafn slćmir og ţeir eru sagđir vera - af andstćđingum sínum ?

Bandaríkin hófu afskipti af málefnum Kosovo og tóku upp hanskann fyrir Albani í hérađinu, sem voru ađ vísu í meirihluta ţar, en í algjörum minnihluta innan viđkomandi ríkis. Ţar breyttu Bandaríkin algerlega fastri stefnu sinni, ađ einhliđa úrsögn eđa uppreisn landshluta innan sambandsríkis vćri ólögleg. Ritstjóri blađs í Houston í Texas sagđi ţá í grein í blađi sínu, ađ hefđi stefnu Bandaríkjastjórnar veriđ slík áriđ 1860 hefđi aldrei ţurft ađ koma til borgarastríđsins og Suđurríkin bara fengiđ ađ sigla sinn sjó. Ţađ hefđi ţá bjargađ lífi 600.000 manna í Norđur-Ameríku sem létu lífiđ á vígvöllunum í ţví stríđi.

En eins og William Fulbright sagđi svo eftirminnilega um 1970, ţá er erfitt ađ átta sig á utanríkismálastefnu Bandaríkjanna, enda sveigist hún ekki lengur eftir neinu hugsjónalegu grundvallarmáli eins og var upphaflega í mörgu, heldur eftir mjög svo misvísandi hentistefnu-hagsmunum auđhringa landsins !

Og nú er ţessi Krímsskagadeila í algleymingi. Og hver eru málsefnin ţar ? Land sem hefur veriđ rússneskt í aldir, fram ađ pólitískum millifćrslu-gjörningi innan sambandsríkis 1954, land sem er byggt hreinum meirihluta rússa, sem virđast flestir heldur kjósa ađ fylgja Rússlandi en Úkraínu, er allt í einu orđiđ eitthvađ sem Úkraína á ađ hafa fullan rétt til, bara vegna einhvers sem Nikita Kruschev gerđi fyrir 60 árum, ţá líkast til alveg sannfćrđur um ađ Sovétríkin yrđu eilíflega til ? Og alţjóđasamfélagiđ er um leiđ látiđ hoppa fram á sviđiđ og grenja yfir brotum á lýđrćđi og ég veit ekki hvađ !

Og nú er ekki minnst á blóđsúthellingarnar í Sýrlandsstríđinu í fjölmiđlum, öll drápin og viđbjóđinn ţar, sem alţjóđasamfélagiđ hefur ekki getađ afstýrt međ neinu móti og er líklega alveg sama um. Ţar er bara veriđ ađ drepa eitthvađ ţriđja heims pakk en ekki súperborgara í hinum eftirsótta Evrópugeira !

En á Krímsskaga takast á gömlu kaldastríđsöflin og ţar gegnir allt öđru og meira máli. Ţar verđur hin vestrćna áróđursvél ađ skila sínu svo „Pax Americana" geti ađ lokum ríkt um heim allan, öllum ţjóđum til blessunar eđa ţannig !

Mér ofbýđur gjörsamlega hrćsnin og yfirdrepsskapurinn í ţessu öllu saman og svarti friđarverđlaunahafinn í Hvíta húsinu fćr ekki háa einkunn hjá mér fyrir frammistöđuna frá ţví hann steig ţar inn fyrir dyr. Ţađ mćtti einna helst halda ađ eina takmark hans í embćtti vćri ađ gera Bush yngri góđan, nokkuđ sem flestir héldu ađ hlyti ađ vera algerlega ógjörningur, en Obama virđist samt miđa nokkuđ ţokkalega varđandi ţađ, en ekki er hćgt ađ segja,ađ hann setji markiđ hátt !

En fátt er ţó svo slćmt ađ ţađ fylgi ekki eitthvađ gott međ. Íslenski utanríkisráđherrann er nú á leiđinni til Kćnugarđs og á döfinni er víst „ađ Ísland beiti Rússa efnahagsţvingunum". Kannski bjargar Gunnar Bragi Úkraínu og Krímskaganum undan mannćtunum í Kreml, svona svipađ og Jón Baldvin bjargađi Eystrasaltslöndunum sćllar minningar !

Áróđurshugtakiđ um alţjóđasamfélagiđ skiptir kannski ekki svo miklu máli í ţjóđadeilum ţegar allt kemur til alls, ekki ţegar Ísland er mćtt á völlinn.....

Ţađ er alltaf munur ađ mannsliđi !

 

 


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Höfundur

Rúnar Kristjánsson
Höfundur er húsasmiður og býr á Skagaströnd.

Eldri fćrslur

Maí 2025
S M Ţ M F F L
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (30.5.): 5
  • Sl. sólarhring: 197
  • Sl. viku: 978
  • Frá upphafi: 383593

Annađ

  • Innlit í dag: 5
  • Innlit sl. viku: 849
  • Gestir í dag: 5
  • IP-tölur í dag: 5

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband