Lögfræðingaveislan !

„Eina stétt ég veit sem virkar

vel í öllu fyrir sig.

Jafnvel götur gæðamyrkar

gefa henni sigurstig.

 

Ryðst hún um með ráði snjöllu,

reikna kann sér dæmið víst.

Enda hagnast hún á öllu,

hruni og bölvun - ekki síst !"

                            Enginn Allrason

Það virðist alveg sama hvað upp kemur í þjóðfélaginu, hvernig allt fer og gengur, alltaf þarf að hafa lögfræðinga við höndina til að leggja blessun sína yfir alla gjörninga í samfélagi, þar sem ekkert traust er til staðar milli aðila. Tími handsala er sannarlega löngu liðinn. „Á öllu fitna lögfræðingarnir" segir almannarómur -  og hann lýgur sjaldan, að sagt er !

En þó að lögformleg blessun sé viðhöfð við hlutina, virðist oft geta farið svo að málin gangi ekki upp þrátt fyrir það. Það finnast agnúar hér og þar, brotalamir gagnvart reglum og fyrirmælum laga, eitt og annað sem segir að öryggið sé nú ekki algjört þó vissir aðilar séu hafðir við höndina og fái sína þóknun.

Í gamla daga voru menn meira sjálfbjarga með hlutina í mörgu og jafnvel sínir eigin lögfræðingar, eins og Stephan G. segir í vísunni frægu:

„Löngum var ég læknir minn

lögfræðingur, prestur.

Smiður, kóngur, kennarinn,

kerra, plógur, hestur."

Margt fólk hefur sagt mér, að reynsla þess af lögfræðingum og afskiptum þeirra af málum sé hreint ekki góð. Kona ein sagði mér að hún hefði talið sig þurfa að leita til lögfræðinga í tveim tilfellum, en hún hefði ekki með nokkru móti getað upplifað þau samskipti sem eitthvað sem telja mætti traust og öruggt. Og margar umsagnir hef ég heyrt sem hníga að því sama. Það er áreiðanlega enginn íslenskur Clarence Darrow til í dag og líklegast hefur hann aldrei  verið til !

Og það má auðvitað spyrja þeirrar spurningar, hversvegna ætti fólk að treysta lögfræðingum, í samfélagi þar sem enginn treystir öðrum ? Eru þeir kannski hafnir yfir vantraust, eru þeir hvergi vanhæfir, eru þeir eitthvað spes ?

Hagsmunagæsla fyrir stórfyrirtæki og viðskiptalífsjöfra hefur verið og er vafalaust enn býsna stór liður í tekjuöflun lögfræðinga. Hvað halda menn til dæmis að Bónus-málaferlin hafi skilað af sér fjárhagslega í hendur lögfræðinga ? Þar hlýtur að vera um að ræða stjarnfræðilega tölu - að minnsta kosti frá sjónarmiði venjulegra launamanna á Íslandi, en þeir bera sem kunnugt er stöðugt minna úr býtum, eftir að verkalýðshreyfing sem stendur undir nafni lagðist af hérlendis !

Ástandið í þjóðfélaginu undanfarin ár hefur eins og vitað er verið erfitt fyrir flesta, en það hefur líklega verið algjör veislutími fyrir tekjuöflun lögfræðinga. Þeir virðast nefnilega hagnast á öllum aðstæðum - einnig samfélagslegum erfiðleikum sem þeir hafa jafnvel sjálfir sumir hverjir átt sinn þátt í að skapa !

Það er sagt að mikill fjöldi byggingarkrana sé tilvísun á þensluástand, en það mætti alveg eins segja að mikill fjöldi lögfræðinga sé sambærileg tilvísun á ótrausta stöðu samfélagsmála. Fólk hefur til þessa líklega talið sig þurfa stöðugt meiri lögfræðiaðstoð vegna þess að það hefur virst vera að skilja æ betur að engu sé hægt að treysta og heiðarleiki sé að verða nokkuð sjaldgæft fyrirbæri í  skiptum manna. En nú er hinsvegar orðið ljóst að tiltrú á dómskerfið í heild hefur minnkað mikið á síðustu árum í hugum fólks, og kannski hefur það eitthvað með það að gera hvaða ímynd lögfræðingar hafa orðið sér úti um meðal þess sama fólks ?

Það er ekki farsælt veganesti til framtíðar fyrir nokkurt mannfélag, ef afstaða hins breiða fjölda til ætlaðra fulltrúa laga og réttar fer að einkennast fyrst og fremst af ógeði og andúð, virðingarleysi og vantrausti ! En slík afstaða skapast ekki af engu ?

Veisluhöld geta vissulega boðið upp á gleðistundir og eiga meira að segja að gera það, en sum veisluhöld eru þess eðlis, að það getur verið mannskemmandi að taka þátt í þeim. Ég held að dæmin um það séu orðin nokkuð mörg í þjóðfélaginu !

Það er löngu tímabært að lögfræðistéttin athugi sinn gang með tilliti til þeirrar stöðu sem hún þarf að hafa í hugum fólks, en hefur bersýnilega ekki !