Nokkur varúðarorð !

Það skiptir heilmiklu máli hvenær menn deyja með hliðsjón af því hvaða sess menn fá í sögunni. Abraham Lincoln var myrtur áður en valdaöflin í Washington eyðilögðu hann en það hefðu þau vafalítið gert ef hann hefði lifað lengur. Þessvegna er Lincoln maður sem hin sömu öfl mæra dag hvern og monta sig af. Og sumir hafa verið svo lánsamir að deyja áður en þeir hafa þurft að taka afleiðingum slæmra gerða sinna og eru því leystir frá því. John F. Kennedy var til dæmis myrtur áður en Vietnamstríðið varð honum að hengingaról.

Ef Adolf Hitler hefði látist - segjum árið 1937 - væri hann líklega talinn af fjölmörgum eitt af mestu stórmennum Þýskalands. Hefði Philippe Pétain látist sama ár væri hann ein af hetjum Frakklands í stað þess að hafa verið dæmdur föðurlandssvikari. Hefði Knut Hamsun látist um 1930 væru eftirmæli hans önnur á heildina litið og mun betri en þau eru og sama mætti líklega segja um landa hans Vidkun Quisling. Svipað mætti segja um fjölmarga aðra einstaklinga sem lifðu orðstír sinn í hel.

Hefði Karl XII Svíakonungur orðið bráðkvaddur skömmu áður en kom að úrslitaorustunni við Pultava, hefði hann farið ósigraður af þessum heimi og verið trúlega litið á hann sögulega séð sem sænska hliðstæðu Alexanders mikla. En Karl XII var ekki góður konungur fyrir sænska þjóðarvelferð og markmið hans í stríði voru landvinningar fyrst og fremst en þó að mörgu leyti óskilgreind sem slík.

Sagan er snúin viðfangs til skilnings og þess eru jafnvel dæmi að orðstír látinna manneskja sé notaður til að efla veg sömu afla og urðu þeim að bana, saman ber Jóhönnu af Örk sem var dæmd á bálið fyrir villutrú af kaþólsku kirkjunni, undir miklum þrýstingi af hálfu enskra heryfirvalda, en er í dag dýrlingur hinnar sömu kirkju. Og ekki nóg með það, franska þjóðin, sem manni skilst að sé að miklu leyti kaþólsk enn í dag, telur líka Jóhönnu þjóðardýrling sinn. Það er eitt af hlálegri dæmum sögunnar, með hliðsjón af seinni tíma viðhorfum kirkju og þjóðar. Og kaþólska kirkjan heldur velli í dag – meðal annars - fyrir hæfileika sína til að bregða sér í breytta stöðu - eftir því sem valdahagsmunir hennar hafa virst krefjast hverju sinni.

Þær tugþúsunda raddir sem Rannsóknarrétturinn þaggaði niður í á sínum tíma, kveina enn undir altarinu og bíða þess að fá uppreisn sinna mála og hafa í millitíðinni ekki mikið um það að segja að hnekkja veraldlegu gengi páfa og preláta í Rómarkirkjunni. En enn í dag hrífast ótrúlega margir menn af veldi kaþólskunnar og leiða lítt hugann að mönnum eins og Jóhanni Húss og Giordano Bruno og öðrum slíkum sem brenndir voru á báli fyrir það að hugsa öðruvísi en kirkjuhöfðingjarnir í Róm vildu og töldu að þeir ættu sjálfir að ráða sínu samviskufrelsi. Aldrei gæti ég verið stundinni lengur meðlimur í slíkri kirkju - og vegna hvers – jú, vegna samviskufrelsis míns !

Siðbótin varð að koma fram og hún var knúin fram gegn því kúgunarvaldi sem kirkjan var orðin á sínum tíma, en hvar er siðbótin nú á okkar dögum og ávextir hennar ? Og reyndar mætti líka spyrja þess hvar kristindómurinn sé nú um stundir og hver staða hans sé í dag ? Erum við að tala um lífsstíl í því sambandi eða raunverulega trú á hinn Lifandi Guð ?

Hver og einn hefur rétt til að velja fyrir sig og gerast fylgjandi þess sem hann telur hæfa sínu samviskufrelsi. En áður en valið er þurfa menn að nálgast svokallaðar sögulegar staðreyndir með varúð og gera sér grein fyrir að bókuð staða manna í sögunni er oft með vafasömum hætti og ekki síst með tilliti til þess hvenær og jafnvel hvernig þeir fóru af þessum heimi. Sama má segja um mannleg kenningakerfi, að þau berjast um sálirnar með þeim fítonsanda að þar er engu vægt sem tekur ekki við.

Þessi stutti tími sem er sæmilega þekktur af sögu mannkynsins er skrifaður og framsettur með þeim hætti að við verðum stöðugt að hafa það í huga að þar er sjaldnast allt með þeim hætti að sannleikurinn sé sagður hreinn og umbúðalaus. Það sem er rétt og sannleikanum samkvæmt á nánast aldrei samleið með áróðri og áróður er orðinn svo fyrirferðarmikill á okkar dögum að fæstir átta sig á því að „hálfsannleikur oftast er óhrekjandi lygi !“

Við lifum á síðustu tímum. Rúm öld mun nú vera liðin síðan síðasta kirkjuöldin – Laodíkea – hófst. Margt hefur gerst undanfarna áratugi sem sýnir að atburðarásin er orðin mjög hröð og tími höfðingja þessa heims orðinn takmarkaður. Messíönsk vakning meðal Gyðinga virðist í gangi og það eitt segir sitt. Það er hræðilegt mál að menn séu andlega sofandi á slíkum tímum. Verið algáðir – segir Guðs Orð – varist hið illa og leitið skjóls hjá Drottni !

Hvað er í veði – líf og sálarheill hvers manns ?