Sækir hver til sinnar fylgju !

 

 

Jón Magnússon lögfræðingur, maður að mörgu kunnur, tók sögulegt dæmi fyrir í pistli á Moggablogginu nýverið. Það var varðandi svar Karls V við því hvort ekki væri rétt að grafa upp lík Lúthers og varpa því á hauga ? Karl átti að hafa svarað því til að hann ætti í stríði við lifandi menn en ekki dána !

 

Síðan tengdi Jón þessa sögu við deilur nútímans á Spáni um hvað gera skyldi við jarðneskar leifar manna eins og Franco og Primo de Rivera. Nokkuð augljóst finnst mér vera hvar samúð Jóns liggur í þessum efnum og þarf það ekki að koma neinum á óvart !

 

Nú eru svo sem til ýmis önnur dæmi um framferði valdsmanna í þessum efnum. Þegar konungsvaldið var endurreist í Englandi 1660 og lýðveldinu komið fyrir kattarnef, var eitt fyrsta verk konungs og aðals að grafa upp lík Olivers Cromwells og sumra látinna félaga hans og hengja þau upp á alræmdum aftökustað og höggva síðan höfuð þeirra frá bolnum !

 

Það virðist því hafa verið töluvert mikill munur á framkomu þeirra og framkomu Karls V gagnvart Lúther. Karl II níddist á líkamsleifum Cromwells og sýndi með því hvað hann var lítilsigldur leiðtogi fyrir ensku þjóðina !

 

Hann hefndi sín þannig á látnum andstæðingi sem hann gat aldrei sigrað í lifanda lífi. Hann lét grafa Cromwell upp og suma fylgismenn hans sem látnir voru og vildi í ómerkilegheitum sínum heyja stríð við dauða menn !

 

En eftirtíminn hefur sýnt það að Oliver Cromwell er og verður miklu meiri stærð í enskri sögu en Karl II getur nokkurntíma orðið. Og meðferð konungsmanna á líki hans skipti hann engu máli og skaðaði hann ekki, en segir hinsvegar sitt um þá sem þar réðu málum. Lakur orðstír þeirra varð enn minni fyrir vikið !

 

Það er fróðlegt að velta því fyrir sér hver framtíð Englands hefði orðið sem lýðveldis eftir daga Cromwells, ef það stjórnarform hefði lifað áfram. Það hefði svo sem átt að geta haldið velli, en því miður var enginn maður til að halda áfram verki Cromwells !

 

Það var enginn jafnoki hans til staðar til að taka við af honum. Þar við bætist að Englendingar hafa alltaf verið ótrúlega miklar konungssleikjur og aðalsundir-lægjur og sennilega höfðu þeir aldrei raunhæfa burði til að koma sér upp alvöru lýðræði !

 

Franco, einræðisherra fasista á Spáni var sá þjóðarleiðtogi í Evrópu sem lengst hélt völdum fyrir atbeina Hitlers og Mussolinis. Þeir komu honum til valda og eftir heimsstyrjöldina síðari var hann fljótur að komast í kærleikssamband við Vesturlönd, enda höfðu þau átt sinn þátt í því frá byrjun að brugga lýðveldis-stjórninni á Spáni banaráð og greiða fasistum þar veg til valda !

 

Hvernig spánska þjóðin gerir upp arfleifð Francos er alfarið hennar mál. En það er fullsannað mál, að Franco var mikill ógæfumaður fyrir eigin þjóð og hefði hún ein mátt ráða, hefði hann aldrei komist til valda. En Hitler og Mussolini og óhrein öfl á Vesturlöndum sáu til þess að svo varð. Erlend öfl koma mörgu illu til leiðar, bæði hérlendis og annars staðar í þessari veröld okkar !

 

Það verður hinsvegar aldrei réttað yfir Franco í þessum heimi. En ólíklegt þykir mér þó, að minning hans verði talin af umheiminum eitthvað sem ástæða sé til að halda og hafa í heiðri. Miklu frekar hygg ég að þar sé víti til að varast !