Gladiatorar gervimennskunnar !

Sérhver tími býr yfir sínum sveiflum varðandi almenningsálit og oft búa tímar og tíðir yfir einhverju tilteknu áhrifavaldi sem orkað getur sterkt á hugi manna og stundum knúið fram miklar breytingar í krafti byltinga og fjöldafylgis. Þegar slíkt gerist rísa gjarnan upp miklir forustumenn stórra hugsjóna um réttlæti og jöfnuð öllum til handa, sem fólk fær trú á og vill fylgja. Slíkir foringjar verða svo stundum eigin sjálfi að bráð en það er önnur saga.

En það gerist líka í töluverðum mæli að með slíkum meginstraumi fljóta margir sem eru þar algerlega í ósjálfræði hugans, fólk sem hrífst af því sem í gangi er, dregst ef til vill að einhverjum leiðtoga og fer að treysta á hann í blindni, en hefur ekki í eigin barmi neitt sem byggir á sjálfstæðri festu og fórnfúsu fylgi við hugsjón. Slíkt fólk vill þó stöðugt vera að sanna sig og þykist jafnan öðrum meira afgerandi í baráttunni, en það eru bara látalæti og stælar. Í raun er slíkt fólk stefnulaust og ekkert á það að treysta þegar á hólminn kemur !

Þegar mesta hrifningaræðið er að baki og leiðtoginn dáði kannski dáinn og horfinn, baráttan orðin erfiðari og þyngri, fyllist slíkt fólk öryggisleysi og vanmetakennd. Það hefur ekkert lengur til að styðjast við og engan styrk í sjálfu sér til að mæta þeirri reynslu sem felur í sér eldskírn til starfs og dáða.

Það leiðir til þess að þetta fólk endar stundum þannig, að það fer að þjóna í pólitískum herbúðum sem eru algerlega andstæðar því sem það áður þóttist standa fyrir. Það eru dapurleg örlög sem vitna um sorglegt manndómsleysi !

En það er vel kunnugt hérlendis sem erlendis, að menn sem þóttust róttækir vinstri menn um tvítugt, en leiddust smám saman út í mikið samneyti við Mammon og voru þar alfarið ánetjaðir um fertugt, gáfu gjarnan þá skýringu á viðhorfsbreytingunni í viðtölum síðar – „ að þeir hefðu þroskast !“

En hið sanna var auðvitað að þeir höfðu ekki verið menn til að standast eldskírnina, þeir höfðu fallið fyrir gylliboðum og gengið í þjónustu þeirra peninga-afla sem þeir höfðu áður skilgreint sem rót alls ills !

Meðan þeir voru ungir og örir hafði þeim hinsvegar fundist spennandi að leika einhverja gladíatora hins góða málstaðar og þóst vera róttækastir allra manna, fremstir í baráttunni fyrir frelsi, jafnrétti og bræðralagi. Og meðan þeir gátu horft til einhverra forvígismanna málstaðarins með hálfgerðri tilbeiðslu, gátu þeir jafnvel – í einstökum tilfellum - átt það til að standa sig vel, en aldrei þó til lengdar. Hjá þeim var aldrei persónuleg inneign fyrir góðri framgöngu. Þar var yfirleitt allt fengið að láni frá öðrum sem höfðu hlutina á hreinu !

Og svo þegar aðrir tímar tóku við, tímar sem hneigðust að öðrum markmiðum og báru kannski með sér alveg andstæðan anda, fuku þessir undirstöðulausu gladiatorar gervimennskunnar náttúrulega út og suður.

Þeir hrukku undan strax og á þá reyndi og hröktust sumir hverjir í peningaskjól auðvaldsins, þar sem þeim stóð til boða áreynslulítil framfærsla á einföldu sálarverði. Og þar eru þeir sumir enn í dag og þegar samviskan ónáðar þá - sem gerist nú reyndar ekki oft - reyna þeir að hugga sig við það að þeir hafi þroskast !!!

Tengdamóðir eins slíks manns var góð vinkona mín og ég spurði hana eitt sinn hvað dóttir hennar, eiginkona mannsins, gerði ? „Ja, hún er bara heima“, sagði gamla konan, „hún er eitthvað að skrifa, hún þarf ekki að vinna, hann skaffar svo vel !“ Og þar sem ég vissi til þess að viðkomandi maður var orðinn umskiptingur og taglhnýtingur Mammons gat ég alveg trúað því að hann skaffaði vel. En í mínum augum var hann ekki lengur uppréttur maður heldur miklu fremur eins og hundur sem fær kjötríkt bein af veisluborði vellystinganna !

Á sínum tíma orti Bjarni nokkur Gíslason eftirfarandi vísu sem segir kannski sitt um mannlegt eðli eins og það getur komið fram í lakari birtingarmyndum:

Illt er að finna eðlisrætur,

allt er nagað vanans tönnum.

Eitt er víst, að fjórir fætur

færu betur sumum mönnum.

                                                           Það er fróðlegt að skoða suma þá menn sem þóttust öðrum vinstri mönnum róttækari í eina tíð, hvernig farið hefur fyrir þeim og hvar þeir eru staddir núna. Það hefur vísast komið mörgum á óvart hvernig ferill þeirra hefur verið og kannski þó mest þeim sjálfum. Þeir sem haldast ekki í sporum og fjúka af stað hverju sinni fyrir blæstri tíðarandans, geta ómögulega vitað hvar þeir lenda og þeir lenda stundum á ólíklegustu stöðum !

Í eina tíð hefðu menn kannski ekki átt von á því að kunnir róttæklingar til vinstri, menn eins og til dæmis Már Guðmundsson, Einar Karl Haraldsson, Þröstur Ólafsson og Ásmundur Stefánsson, svo einhverjir séu nefndir, yrðu með tímanum eins og þeir urðu og eru í dag, svo afburða þroskaðir einstaklingar, að þeir næðu því trúlegast með glans að verða gjaldgengir í hvaða stórkapitalistaklúbb sem er – og það líklega sem fullkomnir jafningjar þeirra sem þar hafa setið fyrir til þessa. En eins og vitað er, tekur raunveruleikinn öllum skáldskap fram og fleiri mætti sosum nefna sem komið hafa sjálfum sér og öðrum á óvart á hliðstæðan hátt !

Ég hef af sálfræðilegum ástæðum kynnt mér dálítið feril manna sem eiga það líklega sameiginlegt að hafa „þroskast“ svona með árunum – að minnsta kosti að eigin áliti. Ég gef hinsvegar lítið fyrir þann þroska sem hér um ræðir, en veit að í flestum tilfellum hafa þessir menn efnast og sumir mikið. Ef menn vilja líta svo á að það að þroskast sé að eignast meiri peninga er það þeirra mál, en ég get ómögulega litið þannig á málið. Í mínum huga blasir við allt önnur mynd í slíkum tilfellum en aukinn þroski eða meiri manndómur !

En tengdamæður allra þeirra manna sem ég hef í huga í þessu sambandi hafa líklega getað sagt samhljóða – að þeir hafi skaffað ólíkt meira eftir að þeir lögðu róttæknina – sem var þeim raunar aldrei eiginleg - á hilluna !

Og auðvitað er staðreyndin sú, að menn sem eru ekki merkilegri en það - að þeir telja það þroskamerki að hafa guggnað og gefist upp í baráttunni fyrir almennum mannréttindum og gengið peningaöflum sérréttindaþjónustunnar á hönd, hafa aldrei verið neitt annað en gladíatorar gervimennsku og uppgerðarstæla !

Sú staðreynd leiðir svo í sjálfu sér óhjákvæmilega til þess raunmats - að slíkir menn verði seint eða aldrei samfélagsvænir og þroskaðir einstaklingar !