Hvernig er andinn sem ræður ?

Oft er sagt að andinn í þessu og hinu sé góður eða slæmur eftir atvikum. Þegar einhver sýnir framkomu sem er handan alls sem eðlilegt getur talist, er gjarnan sagt : " Það hefur hlaupið einhver illur andi í hann ! "

Við eigum sem sagt að vita, að það getur hlaupið illur andi í menn og skepnur. Nóg eru líka dæmin til að vísa á í því sambandi svo sem varðandi svínin í Gerasena og íslenska bankakerfið.......!

Ég hef stundum haft það býsna sterklega á tilfinningunni þegar borgir eru annarsvegar, að þar sé mikið andavald til staðar. Verður mér þá oft hugsað til bóka Frank Perettis, en þar er því hiklaust haldið fram að borgir séu skilgreind valdasvæði illra anda.

Þessvegna er það oftast svo með okkur landsbyggðarfólkið, að þó það geti verið viss tilbreyting í því að skreppa til Reykjavíkur, er ánægja okkar alltaf mest fólgin í því að komast aftur heim. Við finnum nefnilega að andrúmsloftið er þar ólíkt hreinna en í borgarlífinu.

Ekki skal því þar með haldið fram að ekkert gott geti þrifist í borgum, en andlega talað geta borgir annaðhvort dregið dám af Jerúsalem eða Babylon. 

Og ég verð nú að segja, að mín skoðun er sú að Babylonar-svipurinn sé nú æði fyrirferðarmikill á flestum borgum samtímans og Jerúsalem-einkennin þar ólíkt minni. Oft hefur verið talað um Sódómu Reykjavík í mæltu máli og er þar samlíking á ferð sem mér hugnast illa því vissulega þætti mér betra að höfuðborg Íslands bæri svip af einhverju öðru en sögulega talað fordæmdri borg.

Árið 2006 var ég eitthvað að spá í þessa hluti og það varð til þess að ég orti  dálítið kvæði sem ég birti hér með.

Það segir kannski sína sögu um það hvernig manni fannst ástand mála vera skömmu fyrir hrunið, þegar viðbjóður græðginnar hafði heltekið svo marga, að heilbrigð hugsun virtist öll á hverfanda hveli og stjórnunarlegar öryggisstoðir samfélagsins voru horfnar á kaf í vímu veraldlegrar nautnahyggju.

 

Borgarandinn

 

Sá andi sem býr í borgum

er bölvun og sálarneyð.

Hann fitnar á sárum sorgum

og soranum opnar leið.

Hann iðkar það eitt að spilla

og afvegaleiðir mest.

Þar blóðsugueðlið illa

í ágirndar flogum sést.

 

Ég afneita borg og borgum

með boðorðin ærusnauð.

Þar talar það eitt á torgum

sem tilbiður stolinn auð.

Hjá mörgum er markið setta

að margfalda fé sitt þar.

Þó tali hver tálsins flétta

um tómleikans hugarfar !

 

Í borginni er málamiðlun

sem margan fær illa villt.

Á flestu sem rétt er riðlun

og ranglætið víða hyllt.

Þar Mammon til hæstu hæða

er hafinn sem veldis stoð.

Og fjölmargir fá að blæða

fyrir það borgargoð !

 

En borgin er full af fólki

sem flækist um torgin víð.

Og heldur að Mammon mjólki

og metti það alla tíð.

Það biður um brauð og leiki,

sú beiðni er ævaforn.

Og andskotinn er á kreiki,

- oftast við næsta horn !

 

                                  Rúnar Kristjánsson

                                        - Ort 2006 -